دره شوری از کجا آمده؟

[امیر صادقی]

سلام
توی چند سایت اطلاعات جالبی در مورد اسب دره شوری پیدا کردم. اول اینکه اسب دره شوری به علت پیدایش و نگهداری این اسب توسط طایفه ای از عشایر به نام دره شوری به این نام خوانده می شود:
ایل قشقایی ، یکی از بزرگترین ایلات ایران در همسایگی ایلات خمسه در استان فارس سکونت دارند سواحل جنوبی استان به شکل حاشیه ای به طول حدود 250 کیلومتر و عرض 30 تا بیش از 50 کیلومتر قلمرو گرمسیری ( قشلاق ) آنهاست قلمرو سردسیری ( ییلاق ) بیشتر در شمال استان و از نظر وسعت به مراتب کوچکتر از قلمرو گرمسیری و در حدود نصف آن است مناطق سردسیری بر خلاف قلمرو گرمسیری که همه یکپارچه و به هم متصل میباشند بیشتر پراکنده اند.
ابرلينگ اسامي طوايف قشقايي را به شرح زير بيان کرده است: عمله، دره شوري، فارسيمدان، کشکولي بزرگ، شش‌بلوکي، کشکولي کوچک، قره چاهي [قره چي]، صفي خاني، نمدي.

طایفه دره شوری:
در مورد نام این طایفه دو نظریه متفاوت وجود دارد: دکتر حبیب الله پیمان می گوید : « نام درشوری از نام محل ییلاقی آنها ( دره شور ) گرفته شده است اینان پس از ورود به استان کنونی فارس در این ناحیه سکونت کرده اند. دره شور امروزه از توابع سمیرم می باشد و جزئی از مراکز ییلاقی این طایفه است . خوانین طایفه دره شوری در سالهای اخیر به زراعت و باغداری توجه زیادی کرده اند . لذا گروههای زیادی از آنها در فارس به زندگی یکجا نشینی پرداخته اند . طایفه دره شوری یکی از طوایف پر جمعیت ایل قشقایی بوده است و مردم آن به داشتن و پرورش اسب معروفیت داشتند ». لازم ذکر است که ، اکثر اسبهای این طایفه به دلیل ممانعت نیروهای رضاخان از کوچ آنها به قشلاق در اثر سرما و یخبندان سمیرم تلف شدند .

برخی نیز بر این باورند که "دره شوری" که در گویش ترکان به صورت "دارا شورلی" تلفظ می شود و به معنی پشت سر هم حرکت کردن می باشد ، مربوط به شیوه جنگیدن یا مهاجرت این طایفه بوده است.
به هر حال در طول سالیان سال اسب دره شوری در این طایفه به وجود آمده و به رشد و کمال رسیده است. اسب دره شوری اسب مخصوص خوانین و سران عشایر بوده و به دلیل نیاز به استقامت و توانایی عبور از معابر کوهستانی در کوچها و نیز زیبایی و راحتی به تدریج این اسب به این حد از شکوفایی رسیده است.
بعد از این افراد مختلفی به خرید و پرورش اسب دره شوری اهتمام ورزیدند از جمله آقای هلاکو خان که در جمع آوری این نژاد در سطح استان فارس از قبل از انقلاب تلاشهای زیادی کرده اند. جالب است بدانید آقای لئون تامپاشیان تمپ که از اولین افرادی هستند که در مورد اسب های ایرانی به مطالعه و تحقیق پرداختند و درباره پرورش آنها زحمات فراوانی را متحمل شدند مجذوب اسب اصیل دره شوری شده بودند و با خرید این اسب ها اقدام به پرورش و تکثیر این نژاد زیبای ایرانی نمودند.مزرعه خانواده تمپ در مامازند تهران است.از اسب های اصیل و ممتاز و خالص دره شوری که توسط آقای تمپ پرورش یافتند می توان به ((تاج))،((شیراز))،((نسرین))،((باجالان)) اشاره کرد که از اصیل ترین و ممتاز ترین اسب های نژاد دره شوری بودند.
اگر به شما بگویند که تنها یک جمله را ذکر کنید که مشخصه و وجه تمایز آن از بقیه نژادها باشد باید بگویید: سر و دم گیری چرا که هیچ نژادی با اندازه این نژاد سر و دم خود را عمودی نگه نمیدارد.
و در آخر یک نکته دردناک: اسب دره شوری در طی سالین متمادی به علت نیاز عشایر منطقه بر اساس اصل انتخاب طبیعی به وجود آمده و تکثیر شده است. تابستان امسال بعد از مدتها فرصت کردم تا سفری بروم و از شیراز به فیروز آباد میرفتم به امید دیدار عشایر واسب. عشایر بودند ولی حتی یک اسب هم ندیدم!
همه اسبها را فروخته بودند و جیپ شهباز خریده بودند!!! ???
منابع:
ایل من قشقایی http://www.ghashgha.mihanblog.com
جمعیت جوانان ایل قشقایی http://www.qashqai.ir/history.php
اسب و سوارکاری http://myhorses.blogfa.com/cat-1.aspx
و ....

 

[sohrab]

ممنون خیلی جالب بود

 

[♘امیرحسین♞]

عکسی از این نژاد؟

 

[امیر صادقی]

رنگ اسب دره شوری

در مجموعه ای که در سال 1378 در دانشگاه تهران توسط زنده یاد مهندس مجتبي قربانی گردآوری شده است رنگ های اصلی در نژاد دره شوری کرنگ، کهر، سفيد برشمرده شده است:
کرنگ
در اين رنگ بدن با موهايي به رنگ قرمز دارچيني يا شبيه رنگ چايي تا زرد پر رنگ پوشيده شده است. رنگ دم، يال و قسمتهاي پاييني دست و پا نيز به همان رنگ بدن است و انواع آن بر اساس رنگهاي تيره و يا روشن موهاي قرمز عبارتند از، کرنگ روشن، کرنگ معمولي، کرنگ طلايي، کرنگ گيلاسي، کرنگ مسي، کرنگ شيرقهوه اي، کرنگ تيره (سير) که تمامي بدن قهوه اي سير است، کرنگ سوخته.

در نوع اين موهاي يال، دم و قسمتهاي بالايي سم به مراتب روشن تر بوده و اگر برنگ زرد کاهي باشند به آنها کرنگ يال سفيد يا کرنگ مو گاوي گفته مي شود
کهر
موهاي پوششي بدن همانند رنگ کرنگ مي باشد، فقط يال، دم، دست و پا سياه است. بعضا" در پشت و شانه خطوط قاطري يا گورخري ديده مي شود. انواع آن بر اساس واريته هاي رنگي موهاي قرمز پششي عبارتند از، کهر روشن، کهر تيره، کهر گيلاسي، کهر شاه بلوطي و کهر سوخته.

پيشينيان ما بر اساس تجربيات خود محاسن و معايبي را براي اسبهاي با رنگهاي مختلف بر شمرده اند. به اين صورت که اسب سياه را بهترين، کميت را سخت ترين، بور را سبکتر و دونده ترين و ابلق را خوبتر و مشهورترين اسبان مي دانستند. کميت را بهترين رنگ مي دانستند چون اسب کميت در کار سخت تر و مقاوم تر، در گرما و سرما و کارزار صبورتر است و طاقت تشنگي و خستگي و گزيدن مگس را دارد و گاهي اين متون را به زيور شعر آراسته اند:

دگــــر بهر هر اسب کرنـــگ است که او خود شهر در عالم به رنگ است

کــــرنگي را که رنگش سير باشد تـــو گويي ديـــــــو در زنجيــــــــر باشد

...نشستن بر سمند آرد سعادت خصوصا" هـــــــر که باشد سيـــــــادت
منابع:
- جزوه رنگها و علايم در اسب اصيل، وزارت جهاد کشاورزي، اداره کل پرورش و اصلاح نژاد دام، به اهتمام مهندس پيش نماز زاده، پاييز ۱۳۷۵
- رنگ و توارث آن در اسب - گردآورنده: زنده ياد مهندس مجتبي قرباني

 

[♘امیرحسین♞]

سلام
این جزوه و کتابها را دراختیار دارید؟

 

[امیر صادقی]

سلام
من تمام مطالب رو از سایتهای اینترنتی می گیرم.

 

[♘امیرحسین♞]

اسبهای دره شوری در اسبواره اسپهان

کسی اسم اسب ها و مالکانشان را میداند؟

 

[♘امیرحسین♞]

اسبهای دره شوری در اسبواره اسپهان

کسی اسم اسب ها و مالکانشان را میداند؟

 

[pooyan]

سلام . من داخله یه سایت خارجی خوندم که اسب دره شوری ر به اسم اسب شیرازی معرفی کرده بود!! شما چیزی میدونید در این مورد؟

 

[♘امیرحسین♞]

سلام . من داخله یه سایت خارجی خوندم که اسب دره شوری ر به اسم اسب شیرازی معرفی کرده بود!! شما چیزی میدونید در این مورد؟

کدوم سایت؟ آدرس؟ ماخذ؟

 

[persianhorse]

اسب دره شوری اسم هاي مختلفي داره. شيرازي و اسب فارس هم بهش مي گن. عرب دره شور و ترک هم بهش مي گن. ترک را بيشتر برخي اسبداران اصفهان مي گويند و در حقيقت ترک دره شور هست که به خاطر ترک قشقايي بايد گرفته شده باشد.
چون هنوز به عنوان نژاد رسمي ثبت نشده، اسم قطعي هم نداره!!

 

[pooyan]

یادم نیست دقیقا کدوم سایت ???

 

[Dr_Ghaffari]

اسب دره شوری اسم هاي مختلفي داره. شيرازي و اسب فارس هم بهش مي گن. عرب دره شور و ترک هم بهش مي گن. ترک را بيشتر برخي اسبداران اصفهان مي گويند و در حقيقت ترک دره شور هست که به خاطر ترک قشقايي بايد گرفته شده باشد.
چون هنوز به عنوان نژاد رسمي ثبت نشده، اسم قطعي هم نداره!!

در كتابهاي خارجي نژاد اسب به عنوان يك نژاد مستقل شناخته شده و ثبت شده است . در زمان دانشجويي در يكي از كتابهاي كتابخانه دانشكده مطالعه كردم اگر اشتباه نكنم كتاب
horse breeds
بود. عكسي هم از اين نژاد و سواركارانش انداخته بود در تنگ ابو الحيات فارس . اسب عرب ايراني را هم جداگانه معرفي كرده بود با عكسي از شاهنشاه آريامهر با يك اسب اصيل .

 

[persianhorse]

در کتاب دائره المعارف اسب از کرد و دره شوري چيزي ننوشته و اين کتاب مرجع بسيار از سايت هاست و به همين خاطر راجع به اين دو کمتر مطلبي مي بينيم. کار ژنتيکي هم روي آنها انجام نشده و به همين دليل ثبت نشده اند.

 

[mrezap]

با سلام به همه
تمام مطالب را خواندم اما به حقیقت امر کسی اشاره نکرد
اونم اینه که نژاد دره شوری ابتدا دره شولی بوده که از دره شول واقع در استان فارس می آید
و هنوز هم در شهرهایی مثل شهر ما که بهترین نژاد همین دره شوری است از آن به عنوان دره شول یاد میشود
هر چی دنبال منبع برای حرفام گشتم فعلا چیزی پیدا نکردم
اما بعدا حتما مستند راجع به نژاد دره شول بحث میکنم

ما توی رفسنجان بیش از 30 راس دره شوری ثبت شده (داغدار) داریم که جزء بی نظیر ترین دره شوری ها هستند
سعی میکنم چند تا عکس ازشون بگذارم

یکی از اساتید تو زمینه دره شوری جناب کشاورز در اصفهان هستند که می توانند تایید کنند که دره شول مبدا تولد نژاد دره شولی است.
از دوستان اگر کسی با ایشان ارتباط دارد لطفا سئوال کند

 

[ناشناس]

استان فارس (شیراز)محل دره شوریها است
یک روستایی نزدیکیهای شیراز هست به نام(شول بندامیر)تا دلت بخواد اسب دره شوری داره
در دوران قبل از انقلاب یک باشگاه خیلی بزرگ سوارکاری بوده که بیشتر از 200راس اسب دره شوری اصیل داشته .که اینجا هم محل آموزش سواری وبرگزاری بعضی دوره ها بوده .زمان جنگ باشگاه رو گرفتن الان هم شده پادگان آموزشی احمدابن موسی

 

[sohrab]

با سلام به همه
تمام مطالب را خواندم اما به حقیقت امر کسی اشاره نکرد
اونم اینه که نژاد دره شوری ابتدا دره شولی بوده که از دره شول واقع در استان فارس می آید
و هنوز هم در شهرهایی مثل شهر ما که بهترین نژاد همین دره شوری است از آن به عنوان دره شول یاد میشود

دره شول؟
وقتی در استان فارس محلی بنام "دره شور" وجود داره، چرا سختش می کنید؟ این هم کدش: 0732725 (زنگ بزنید بگید:اونجا کجاست؟)

 

[mrezap]

بله درسته
شول بند امیر معدن اسب اصیل دره شوری است
اما میگن که اونجا هم دیگه خیلی کم شدن

درسته اما من گفتم که این را هم میگن
اما در چه حد صحت داره خدا میدونه

ما میگیم که هر کس اطلاعاتی در مورد نژاد دره شوری و پیشینه آن داره بگه تا به معلومات ما هم اضافه بشه

 

[امیر صادقی]

دره شور واقعی کجاست؟؟؟!!!

با عرض سلام مجدد خدمت دوستان عزیز
مدتها برای من این سوال وجود داشت که دره شور واقعا کجاست و منبع اولیه نژاد اسب دره شوری از کجا سرچشمه گرفته؟
با توجه به اطلاعاتی که آقای محتشم دادند:

با عرض سلام
....... و اما در مورد دره شوری باید به عرض برسانم که دره شور منطقه ای است بین فارس و بوشهر و خوزستان که علف زارهای خیلی خوبی در این منطقه وجود داشته و سه طایفه ی بزرگ از عرب های این منطقه و ایل قشقایی و ایل بختیاری اسب های خود را به این منطقه برای چرا می بردند و نژاد دره شوری تلقینی از این سه نژاد می باشد ترک قشقایی، فارس بختیاری و عرب خوزستان که هر کدام به تنهایی اسب بی نظیری بودند و از مخلوط شدن این سه نژاد اسبی به وجود آمد به نامه دره شوری که ضیاء خان و هولاکو خان کاشفی از کسانی بودند که عاشق این نژاد بودند و برای توسعه ی این اسبها زحمات زیادی کشیده اند و در قدیم داغ 2 ضیاء خان معروف بود این خالصه ای بود از این نژاد در حد توان این حقیر و خدمت دوستان عرض کنم ....

و با توجه به دیگر شواهد، از صبح تا به حال در اینترنت و کتابها و نقشه های آنلاین به دنبال این منطقه بودم. اگر تا به حال "دره شور" را در اینترنت سرچ کرده باشید حتما متوجه شدید که نقاط مختلفی در ایران نام "دره شور" دارند ولی فکر کنم منطقه مورد نظر ما این باشد:

ده کوچکي است از دهستان دشمن زياري بخش فهليان و ممسني شهرستان کازرون واقع در 44 هزارگزي جنوب خاور فهليان و 38 هزارگزي راه شوسه کازرون به فهليان . (از فرهنگ جغرافيايي ايران ج 7).

از نظر طبقه بندی جغرافیایی هم اکنون جزو، شهرستان: زرین دشت بخش: ایزدخواست دهستان: ایزدخواست غربی آبادی: دره شور. جمعیت این روستا در حال حاضر 1761 نفر می باشد و یک خانه بهداشت دارد.
جایی نیز ذکر شده بود که به اهالی اطراف ممسنی، شولی هم می گفتند که با این حساب دره شولی هم که دوستان گفتند شاید از این نظر درست باشد.

تنگ ابوالحیات هم که دکتر فرموند:

...در زمان دانشجويي در يكي از كتابهاي كتابخانه دانشكده مطالعه كردم اگر اشتباه نكنم كتاب
horse breeds بود. عكسي هم از اين نژاد و سواركارانش انداخته بود در تنگ ابو الحيات فارس...

در جنوب این منطقه است

علت سرسبزی این منطقه نیز رودهایی است که از آن می گذرد:
رود شیرین در آن اطراف جریان دارد به رود شش پیر می پیوندد و یا
رودخانه اردكان به طرف جنوب سرازير می شود و از كنار شهر اردكان و سپيدان گذشته و به دهستان همايجان وارد می شود. در اين دهستان با ريزابه هايی چون رود چهل چشمه، رود شير و رود سعلكی مخلوط شده و پس از تنگ روديان به نام رود شش پير متوجه باختر شده و به دهستان دشمن زياری شهرستان ممسنی وارد می شود. پس از عبور از روستاهای حسنی و دره شور پايين و مخلوط شدن با رودخانه توكل آباد به رود شور ممسنی تغيير نام می دهد و به سوی شمال باختری جريان می يابد. پس از مخلوط شدن با رودخانه فهليان وارد دهستان جاويد ماهوری از شهرستان ممسنی می شود. پس از عبور از دره های پرپيچ و خم و مخلوط شدن با ريزابه های فراوان ديگری چون رودخانه دروغ نزن و گلگان و دلوار كوه سياه، از استان فارس خارج شده و از طريق دهستان باشت وارد شهرستان گچساران می شود.

در نقشه ها این منطقه مشخص نیست ولی نقشه آن حوالی:

​

عکسهایی از طبیعت حول و حوش این منطقه:

 

[javad123]

شول بند امیر در 25 کیلومتری دوراهی شهر زرقان واقع شده و در انجا به همان اندازه که در بقیه مناطق برنج کاری اسب وجود داشته اسب میباشد این دهکده قسمتی از منطقه کر بال(به معنی بال رود کر)است که به کشت برنج می پردازند وبرای جابجایی نشا چلتوک در زمینهای گلی از انها استفاده میکنند و پس از اتمام کار به علت ضعیف شدن بافت ثم انها را می فروشند یا چند متر طناب انها را در کنار تلی از کاه چلتوک میبندند تا زمستان به پایان برسد.
در ضمن در این نواحی طوایف خمسه زندگی میکنند و از قشقایی ها خبری نیست ولی به جرعت میگویم در قدیم میتوانستید یکی از بزرگترین مجموعه از اسب را در انجا به بینید(در هر دهکده بیش از 300 راساسب وجود داشت) که این منطقه بیش از 20روستا میباشد البته بسیاری از اسبهای خوب نیز وجود داشت که دوستان اصفهانی و یزدی در سالهای1374تا1379بسیاری از انها را خریداری کردند .وجالب اینجاست که در بین انها نتاجی از کردها و کره هایی از عربهای موجود در دانشکده دامپزشکی فارس (حداد.حدید. دو سیلمی شاپور بختیار و اسبهایی که در باشگاه اب باریک بودند وبعد از انقلاب حراج شدند) نیز در انها پیدا میشد