حسین رضازاده
Member
بازی قدیمی "چوگان" در هشتمین اجلاس سالانه کمیته میراث ناملموس یونسکو، بدون مخالفت نمایندگان ایران، به نام جمهوری آذربایجان ثبت شد.
پیش از این اعلام شده بود برغم اینکه این بازی در شهرهای ارومیه و تبریز برگزار می شود، اما با عنوان "بازی با اسب در منطقه "قره باغ" در فهرست میراث در خطر جمهوری آذربایجان برای ثبت جهانی به یونسکو معرفی خواهد شد.
اما خبرگزاری "مهر" چندی پیش در گزارشی در ارتباط با مشکلات این پرونده به استفاده از نام "قره باغ" در منطقه ای که محل مناقشات سیاسی کشورهاست، و پیشنهاد ثبت این بازی در فهرست میراث در خطر اشاره کرده بود؛ چرا که در پرونده آمده بود "این بازی در شهرهای مختلف آذربایجان برگزار می شود، بنابراین وقتی یک بازی در حال اجراست نمی تواند در خطر باشد."
مهر در ادامه خاطرنشان کرده بود "ترفندی" که آذربایجان به کار برد، "ثبت بدون نوبت" آن به عنوان میراث در خطر بود؛ چرا که از این طریق به راحتی می توانست این بازی باستانی را در فهرست یونسکو ثبت کند.
در نهایت امروز در اجلاس یونسکو رئیس شورای مشورتی این نهاد اعلام کرد "به دلیل شرایط اقتصادی، گستردگی بازی چوگان در سطح کشورهای دیگر کمتر شده و مربیان زبده کمی نیز وجود دارد.
با این وجود شورای مشورتی به این نتیجه رسیده که مشخصههای لازم را برای ثبت دارد. دولت آذربایجان نیز از این موضوع پشتیبانی کرده و همین پشتیبانی تاثیر زیادی را در ثبت پرونده داشته است."
بنا بر گزارش ها، پس از آن، اعضای شورای مشورتی اعلام کردند که آیا مخالفی درباره ثبت پرونده به نام آذربایجان وجود دارد که هیچکس مخالفتی نکرد.
در توضیح علت عدم مخالفت مقامات ایرانی، فرهاد نظری، مدیرکل ثبت آثار تاریخی، گفت "از آنجا که ایران عضو کمیته بین الدول نبوده، حق اظهار نظر و رای در مخالفت با ثبت جهانی چوگان به نام کشور آذربایجان را در اجلاس میراث ناملموس یونسکو نداشت."
چوگان از ورزش های کهن ایرانی (مربوط به دوره هخامنشیان) است که در میان پادشاهان ایرانی رواج داشته است. در این بازی سوارکاران ایرانی استعداد اسبهای جنگی خود را به نمایش میگذاشتند.
از این ورزش ایرانی در اشعار رودکی، حافظ، ناصرخسرو، مولانا و سعدی نام برده شده و فردوسی، شاعر بزرگ ایران زمین، هم در قسمت های بسیاری از شاهنامه از جمله چوگان بازی سیاوش و افراسیاب از این بازی یاد کرده است.
