جناب دکتر یک سوال:در حیوانی مثل گوسفند در فصل بهار که قراره حیوان فقط از مرتع تغذیه کنه یک سوزن بنام اگه اشتباه نکنم توک سیمی میزنن که تغییر خوراک ایراد ایجاد نکنه . ایا تو اسب هم همینجوره و اسبی که قراره از مرتع تغذیه بشه بهتره همزمان با اون جو و علوفه خشک مصرف نشه یا ایرادی نداره؟
بله در گوسفندان حتی شترمرغ واکسن انتروتوکسمی استفاده میشه برای جلوگیری از ایرادات تغییر خوراک نیست بلکه
[font=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]
یماری آنتروتوکسمی که به آن بیماری پرخوری یا قلوه نرمی نیز گفته میشود، به دنبال جذب مقادیر زیاد سم از دیواره روده بروز میکند. عامل این بیماری که جزو فلور طبیعی دستگاه گوارش دامهاست در سال 1982 برای اولین بار توسط ولش و نوتال جداسازی شد.[/font] عامل بیماری کلستریدویم پرفرجنس است که
یک باسیل گرم مثبت، بیهوازی، پلیمورف، معمولا ضخیم و کشیده و دارای کپسول (صرفا
در نمونههای حاصل از بافت)، توکسینزا و هاگدار میباشد.
سویههای مختلف این باکتری حدود ۱۲ نوع
توکسین ترشخ میکنند که توکسینهای اصلی عبارتند از آلفا، بتا، اپسیلون و
یوتا.
این باکتری دارای ۵ تیپ a,b,c,d,e
میباشد. تیپهای b,c,d در ایران از اهمیت بیشتری برخوردارند. باکتری کلستردیوم
پرفرجنس تیپ c و d معمولاً در خاک وجود داشته و نیز جزء میکروفلور طبیعی
دستگاه گوارش گوسفندها و بزهای سالم میباشد. تحت شرایط خاصی از جمله تغییر جیره
غذایی و پرخوری کلستردیوم پرفرجنس تیپ d به سرعت تکثیر یافته و مقادیر زیادی توکسین
اپسیلون تولید میکند. این توکسین باعث التهاب روده، افزایش نفوذپذیری دیواره عروق
و به دنبال آن جذب سموم به خون میشود. اسهال موکوئیدی، زمین گیری و ترشح زیاد بزاق
و تشنح برخی از علائم مهم این بیماری هستند. گردش توکسین همراه با جریان خون باعث
انباشتگی و پرخونی شکمبه و شیردان، التهاب ریهها و پرخونی و تغییرات دژنراتیو
کلیهها شده و به دنبال آن قلوه نرمی اتفاق میافتد. ضایعات مغزی و فساد سریع لاشه
از جمله علائم کالبدگشایی این بیماری است. حیوانات جوان حساسترند. میزان بالای مرگ
و میر و ناگهانی این بیماری متعلق به بره ها و بزغالههاست. البته حیوانات بالغ نیز
در برابر آنتروتوکسمی حساس بوده و در برابر مقادیر مزمن این سموم ایمن
میشوند.
عوامل
موثر در بروز آنتروتوکسمی
میزان تکثیر کلستریدیوم پرفرجنس تیپ c و
d در روده گوسفند و بز زیاد بوده و به همین دلیل در شرایط زیر دام دچار آنتروتوکسمی
میشود:
- مصرف بیش از حد شیر و یا
غذای دانه ای (غلات) توسط بره ها و بزغاله ها
- در دوران نقاهت بیماری و
یا استرس
- به دنبال ابتلای شدید به
انگلهای دستگاه گوارش از قبیل نماتودها و کوکسیدیا
- تغذیه با جیره غذایی سرشار
از غلات و ماده خشک کم (یونجه یا علف سبز)
- هنگام بروز شرایط یا
بیماری که منجر به کاهش حرکات دستگاه گوارش می شود.
بعلت اینکه امکان درگیر شدن دام در مراتع آزاد با این توکسین ها زیاد است از این واکسن بخصوص در دام های جوان استفاده می کنند
