کاشی نوشته کاشان ..!

Dr_Ghaffari

Active member
یک متن بسیار جالب روی دو کاشی دایره ای شکل ساخت سال 711 هج قمری نوشته شده است . روی یکی از این دو کاشی که حاشیه آن به صورت اثر پای شتر است یک خیمه و یک اسب و یک شتر به همراه نوشته هایی به زبان فارسی در حاشیه کاشی نقش گردیده و روی خیمه تزیین شده است ، و روی کاشی دوم اثر نعل اسبی نقش گردیده ومطالبی به زبان فارسی نوشته شده است .این دو کاشی را قبلا دکتر " شهریار عدل " همراه با نوشته های کاشی اول به چاپ رسانیده است ، دو کاشی مذکور در گذشته به یکی از بقاع متبرکه کاشان تعلق داشت و در حال حاضر تنها کاشی دوم در " موزه ملی سرامیک سور " موجود است و کاشی اول معلوم نیست که کجاست و تنها عکس آن در بایگانی " موزه لوور " موجود است .نوشته های روی این کاشی ها حاکی از آن است که نقش یکی (کاشی اول ) از روی پای شتر علی (ع) است و نقش دیگری (کاشی دوم ) از روی اثر نعل اسب حضرت صاحب الزمان (عج). قطر اولی احتمالا 8/32 سانتی متر و قطر دومی 5/28 سانتی متر است . نوشته روی خیمه کاشی اول چنین است :
" الملک الله الواحدالقهار حسبی ربی علی ولی الله محمد صاحب الزمان "
و در دو طرف کاشی نیز نوشته شده است :
1- پی جمازه
2- بدین اندازه
و در حاشیه کاشی متن زیر آمده است :
" بیننده خواب در شب به واقع چنین دید که در این مکان پی جمازه نقش کرده اند و چون روز بیامد پی جمازه بدین اندازه دید خدایش بیامرزاد که یک بار سورت کذا الحمد و سه بار سوره قل هو الله از براء بانی این خیر و از براء بیننده خواب و از براء نویسنده این حروف و کننده این نقش بخواند "
کاشی دوم حاوی نام کامل بیینده خواب و تاریخ دقیق خواب دیدن و نام امیر کاشان و نام یکی از دروازه های کاشان است به اضافه شرح آنچه بیینده خواب دیده است . در دو طرف کاشی جملات زیر نوشته شده است :
1- نعل اسب روز بدین
2- اندازه مشاهده کرد
و در وسط کاشی متن زیر آمده است :
" بسم الله الرحمن الرحیم سید فخرالدین حسن طبری شب آدینه اول ماه شوال سنة احدی عشر و سبعمایه صبحگاهی در خواب چنان دید که در باغ امیر که متصل سور کاشان است بر ظاهر درب مهریقا باد بود و خلقی انبوه از زن و مرد هم در این باغ حاضر خیمه زده دید و اسبی و جمازه آنجا بسته و نیز به زمین فرو برده جوانی در غایت حسن و جمال و بهاء کمال از آن خیمه بیرون آمد به رسم عرب " تحت الحنک " بسته و تیغی حمایل کرده از میان آن همه قوم به بیننده خواب اشارت کرد چون به خدمتش رسید سر بر زمین نهاد و سلام کرد جواب فرمود و در خیمه بر انداخت بیننده خواب مردی را دید نورانی به غایت مهیب متمکن نشسته زرهی پوشیده تیغی حمایل کرده و از شجاعت و صلابت وی زمین در حرکت آمد و نور از روی مبارک وی به آسمان پیوسته و دستها بر سر زانو نهاده جوان با بیننده خواب گفتی که امیرالمومنین علی است علیه السلام بیننده خواب به روی در افتاد و تضرع و زاری کرد امیرالمومنین فرمود که سر بر دار چون سر بر داشتی فرمودی که این جوان فرزند ماست مهدی صاحب الزمان و این ساعت به طرف هندوستان می رویم که کافرانی چند را در دایره اسلام آریم و اشارت خواهم فرمود تا اینجا بنیاد تربتی عالی بنهند که هر کس که خواهد زیارت من دریابد و آنجا نتوان آمدن این مقام را زیارت کند بیننده خواب در اثناء این حال از خواب بیدار گشت و برخاست و به باغ امیر رفت مربعی بیست و پنج خشت در بیست و پنج خشت کشید و نشستگاه امیرالمومنین و پی اسب بر این منوال که کلمات در بطنش مسطور است و پی جمازه آن موضع را نشان کرد و با شهر مراجعت نمود بعد از دو سه روز دو مرد و دو زن که بزیور صلاح و سداد متحلی بودند / جمازه و امیرالمومنین علی علیه السلام در خوابی دیدند که با ایشان فرمود که به حیدر فارس گوئید تا آنجا که ما فرموده ایم بنیاد تربتی عالی بنهد بر موجب شان چون این کلمات بسمع مولانا معظم بهاءالملة و الدین فارس رسید در روز بعمارت این مقام مشغول شدبحکم ان الله لایضیع اجرالمحسنین و السلم من اتبع الهدی "
صرف نظر از خواب دیدن سید فخرالدین حسن طبری که باعث بنای بقعه و نیز این دو کاشی شده است مطالب تاریخی مهمی از کاشی دوم به دست می اید که باغ و کاخ امیر کاشان در سال 711 هجری قمری متصل به باروی کاشان و مشرف بر دروازه مهریق آباد بوده است ، نام امیر کاشان در آن زمان به استناد نوشته های روی کاشی بهاء الولة و الدین حیدر فارس بوده است .
البته نه نام امیر و نه نام " مهریق آباد " در هیچ کتب تاریخی دیگری تا به امروز یافت نشده است و اگر شده من و نویسندگان منابع تاریخی من بی اطلاعند !
دوستان اگر تمایل داشتند چون مطاب در باره این دو کاشی فراوان است ضمیمه شود هر چند دیگر ارتباطی با اسب و نعل اسب و ... ندارد !
 

Dr_Ghaffari

Active member
و این هم تصاویر دو کاشی مربوطه ! عذر خواهی می کنم تصویر رنگی نیافتم اگر دوستان زحمت بکشند ممنون می شوم .
 

پیوست ها

  • DSC00200.JPG
    DSC00200.JPG
    133.8 کیلوبایت · بازدیدها: 4
  • DSC00198.JPG
    DSC00198.JPG
    145.5 کیلوبایت · بازدیدها: 3

♘امیرحسین♞

♘ مدیریت انجمن اسب ایران ♞
جمازه یعنی چی؟ شتر؟

معنی
1- نعل اسب روز بدین
2- اندازه مشاهده کرد
چی میتونه باشه؟
 

Dr_Ghaffari

Active member
♘ امیرحسین ♞ گفت:
جمازه یعنی چی؟ شتر؟

معنی
1- نعل اسب روز بدین
2- اندازه مشاهده کرد
چی میتونه باشه؟
جمازه به معنی شتر تند رو می باشد .
دنبال معنی خاصی نگردید امیر حسین جان در عکس مشخص است این دو قسمت در واقع بخشی از عبارت متن است . که در کنار کاشی قرار گرفته است.
 
بالا