نژادهای اسب

sima

New member
نژادهاي اسب


نژادهاي گوناگوني از اسب در جهان وجود دارند که در گروه هاي مختلفي از جمله: نژادهاي کاري، نژادهاي سرعتي و استقامت طبقه بندي مي شوند. که در زير به هر کدام از اين نژادها اشاره شده است:

نژادهاي شرقي و ايراني

نژادهائي که در کشورهاي شرقي از جمله ايران وجود دارند شامل اسبهاي اصيل خوزستاني و پارسي (اسب نژاد عرب)، اسب کرد، شاگيا، آخال تکه، اسبچه زيبا خزر، يابو و ترکمن هستند که در ادامه به خلاصه از ويژگيهاي آنها اشاره شده است:


1- اسب اصيل خوزستان:


2- اسب کرد:

بر سنگ هاي کوه بيستون تصوير اسب شگفت انگيزي با استخوان بندي بسيار قوي نمايان است. آن چنان که شايسته يک اسب کوهستان است اين اسب سري بزرگ ، استخوان پيشاني و ستيغ هاي گونه اي برجسته ، گوش ها عقب و سرشار از توانايي و هوش است. اين خصوصيات اسبي است که چندان بلند نيست ولي چنان قوي و مستقر و تواناست که در طول قرون و اعصار ؛ مرکب انسان هايي است که در نبرد بي امان زندگي ، براي زنده ماندن و برتري جويي جنگيده و به کار مشکل زندگي اشتغال داشته اند.نام اين نژاد اسب نسايي است. يونانيان آن را تحسين کرده و از پاهايي که زمين را لرزانده سخن گفته اند. اين نژاد اسب، امروزه وجود ندارد ولي گاهي سري بالا، ستيغ هاي گونه اي برجسته و چشماني سنگين و پوزه اي دراز در اسبي ديده مي شود که يادگار نياکان او، همان اسب نسايي است و گاه گردني قوي و ستبر و زماني دست و پايي که واقعا زمين را مي لرزاند، اينها نيز يادگار نياکان او هستند. از نژاد نسايي به معناي خالص آن ، کم باقي مانده است ولي از نتايج ان دو تيره وجود دارد که يکي در قسمت شرقي و ديگري در غرب مناطق کردستان است. تيره شرقي شباهت هاي فراواني با نسايي باستان دارد و به نام اسب کرد مشهور است. اگر از تغييرات و اختلاط هاي آن بگذريم ، داراي همان ويژگي هاست که پدران آن دارا بوده اند:
..

- پيشاني برجسته و گاهي مستقيم

- سر سنگين
- چشم ها عميق و خشن - استخوان بيني دراز
- منخرين تنگ
- ستيغ گونه هويدا
- فاصله دو استخوان فک در ناحيه حلق زياد
- اتصال سر و گردن خشن
- گردن قوي ، سينه از جلو به حد قابل توجه عضلاني
- دست و پا کوتاه و بسيار محکم با اندک مو در ناحيه شاخ مو
- در مجموع بدن عضلاني و جمع
- بسيار باهوش ، مطيع ، صبور و در راهپيمايي در زمين هاي کوهستاني توانا
..
اسب کرد ، فوق العاده قانع بوده ومي توان همين را دليل مقاومت بي ماننداو در کوهستان و همچنين در ميدانهاي چوگان دانست، و در زمستان هاي سخت نواحي کوهستاني کردستان که هيچ وسيله نقليه اي قادر به حرکت و عبور نيست عامل انتقال افراد و بيماران از روستايي به روستاي ديگر بوده، زيرا پر نفس است و نه تنها به زودي از پا در نمي آيد بلکه به علت قوي بودن اندام و دست و پا کمتر به بيماري هاي رايج ميدان چوگان مبتلا مي گردد.
...
لازم به ذکر است که امروزه فروش اسب هاي چوگان آرژانتيني يکي از اقلام صادراتي کشور آرژانتين را که سالانه مبلغ هنگفتي دلار عايد دولت آن مي کند تشکيل مي دهد.اگر در جهت حفظ و توليد اسب کرد کمي تلاش شود ، نه تنها از نژاد پوني آرژانتيني دست کمي ندارد ، بلکه به مراتب از آن بهتر است.
...
3- اسبچه خزر :
اسب کوچک کرانه دريا خزر با پيشينه اي در حدود سه هزار سال پيش از ميلاد مسيح و نياي بسياري از اسبان جهان تنها نزديک به چهار دهه است که مورد شناسائي قرار گرفته است.
ويژگيهاي اختصاصي اين نژاد و ارزش آن در تاريخ تکاملي اسب در جهان سبب گسترش آن در کشورهاي گوناگون شده است به گونه اي که هم اکنون حدود 16 انجمن ثبت شده اختصاصي براي اين نژاد در جهان وجود دارد و هرساله نيز مسابقات ورزشي و گردهمائي جهان آن در حال برگزاري مي باشد.
با وجود اينکه مدت زيادي از شناسائي اسبچه خزر نمي گذرد و اولين گزارش در خصوص اين نژاد در سال 1344 از روستاهاي نزديک آمل ثبت گرديده است اما مطالعات تاريخي و شواهد باستاني گوياي اين مطلب است که نژاد اسبي کوچک با قامتي در حدود 100 سانتي متر در نواحي غربي آسيا در دشتهاي حد فاصل درياي خزر تا درياي سياه، بين النهرين، ايران، سوريه و فلسطين به ثبت رسيده است و بنام اسبان ليديائي مشهور شده بودند. پيش از شناسائي اين نژآد اعتقاد جهانيان بر اين بود که تا پيش از مهاجرت اقوام هند و اروپائي به ايران (حدود 3-2 هزار سال پيش از ميلاد مسيح) اسب در ايران وجود نداشته اما پس از شناسائي اسب خزر همگان دريافتند که بخش قابل ملاحظه اي از بقاياي تک سميان در ايران کشف شده است که مربوط به اسبان خزر بوده و اين نژاد يکي از چهار تيره اصلي اجداد اسبان خونگرم امروزي جهان مي باشد.
در آثار به جا مانده از تمدنهاي باستاني ماوراء النهر، ايران، بين النهرين و حتي مصر تصاوير و مجسمه هائي از اين نوع نژاد مشاهده مي شود.
در نقوش حکاکي شده بر پلکانهاي شمالي و شرقي تخت جمشيد، در مهر داريوش بزرگ، در گنجينه آمو دريا در موزه بريتانيا، در نقش رستم و داراب گرد، اسب کوچکي مشاهده مي شود که بنابر مطالعات فسيل شناسي بر روي بقاياي اسکلت هاي يافت شده در اطراف همدان مي توان نتيجه گيري کرد که اسب خزر هزاره اول ميلاد وجود داشته و قدمت تاريخي آن به سه هزار سال پيش از ميلاد مي رسد.
اسبچه ايراني (کاسپين پوني) به دليل ظرافت و زيبائي خاصي که دارد طرفداران بسياري را در ايران و جهان پيدا کرده است و در تحقيقات بعمل آمده مشخص شده که اسبچه ايراني منشا تمامي اسبهاي ترکمن و اسب اصيل خوزستان (اسب عرب) بوده است. خصوصيات رفتاري اين نژاد حاکي از هوش سرشار آن بوده و مهمترين ويژگي آن فراگيري سريع و آسان رفتارهاي آموزشي آن بوده و تلفيق اين هوش با خلق و خوي مهربان اين نژاد آنرا جزو بهترين نژادها جهت سوارکاري و آموزش سوارکاري کودکان در جهان قرار داده است. اين نژاد به واسطه کوتاهي قد عنوان پوني را به خود اختصاص داده است ولي در مقايسه با ساير نژآدهاي پوني در جهان که اسباني با بدني چاق و کوتاه واندامهاي حرکتي قوي و زمخت و فاقد تناسب اندام مي باشند، فورا اين اسب از اين نوع نژاد مجزا شده و به اسب مينياتوري معروف گشت.
ويژگيهاي ظاهري اين اسب بسيار قابل توجه و منحصر به فرد مي باشد که در ادامه به پاره اي از آنها اشاره مي کنيم:

1- چشم ها: اغلب برجسته، بادامي شکل، بزرگ، تيره رنگ و متمايل به پائين است.
2- منخرين: بزرگ و خوش فرم و در هنگام فعاليت به اندازه کافي باز مي شود.
3- گوشها: کوتاه و با فاصله از يکديگر، متحرک و زنده و اغلب انتهاي آنها تيز است.
4- سر: عريض با پيشاني محدب که استخوان پيشاني با زاويه مناسبي با استخوان بيني اتصال پيدا مي کند.
همچنين ناحيه استخوان گونه عميق و برجسته بوده و دو استخوان فک پائين در محل اتصال به گلو از فاصله زيادي برخوردار است. پوزه ظريف و مشخص در انتهاي سر قرار گرفته است.
5- گردن: بلند بوده و با انحنائي موزون به سينه متصل مي گردد.
6- کتف و جدوگاه: کتف طويل و داراي شيب مطلوب به همراه يک جدوگاه قوي مي باشد.
7- بدن و تنه: مشخصا داراي بدني ظريف و ريز نقش است با عمق سينه زياد که پهناي سينه نسبت به پهناي بدن بيشتر است. تنه به صورت يکپارچه با اندام خلفي مشخص و فضاي کافي براي زين.
8- مفصل خرگوشي: شايد به دليل زيستگاه کوهستاني منشا اين نژاد، مفصل خرگوشي نسبت به نژادهاي گوناگون مناطق پست مي تواند زاويه بيشتري داشته باشد.
9- اندام حرکتي: در مقايسه با طول، اين اندامها قطر کمي دارند.
10- سم ها: سم هر دو اندام قدامي و خلفي بيضي شکل بوده و کف و جدار سمها به قدري محکم و سخت مي باشد که تنها در مناطق بسيار نا هموار و خشن نياز به نعل پيدا مي کند. همچنين جسم چنگال در سم بسيار کوچک است.
11- پوشش خارجي: پوست و مو نرم و نازک بوده و موها در تابستان ابريشمي و نرم و همراه با درخشندگي خاصي مي باشد. در زمستان موها، يال و دم پر پشت شده اما لطيف و ابريشمي است. يال معمولا لخت بوده و رشد زيادي دارد. دم حالت افتاده نداشته و در پائين مفصل مچ رويش مو وجود ندارد.
12- رنگها: به تمامي رنگها به جز رنگ مخلوط سياه و سفيد (pinto) ديده مي شوند رنگ خاکستري از طريق تغيير به طيفي از رنگهاي قرمز (ابرش) نهايتا به رنگ سفيد در هنگام بلوغ تبديل مي شود.
13- ارتفاع: مواردي که تا به امروز ثبت شده ارتفاع جدوگاه 100 تا 120 سانتيمتر است. رشد اسبهاي خزري سريع است، اسبهاي جوان در حدود 18 ماهگي به حداکثر ارتفاع مي رسند.
14- نحوه حرکت و کارآئي: اين اسب ذاتا چابک بوده و داراي قدرت پرش قابل توجهي است. در هنگام گام برداشتن داراي حرکتي شناور گونه است. در هنگام يورتمه داراي حرکت کشيده و کوتاه است و از کتف به خوبي استفاده مي کند. حرکت چهار قدم سريع است .
15- اخلاق: بسيار هوشيار و با استعداد در يادگيري مي باشد. درعين حال مهربان و صبور است. خصوصيات رفتاري اين نژاد حاکي از هوش سرشار آن بوده و مهمترين ويژگي آن فراگيري سريع و آسان رفتارهاي آموزشي مي باشد. تلفيق اين هوش با خلق و خوي مهربان اين نژاد آنرا جزو بهترين نژادها جهت آموزش سوارکاري به کودکان قرار داده است.

در انتها بايد گفت که با توجه به تاريخچه اسبچه کرانه درياي خزر، اين اسبچه نقش به سزائي را در سير تکاملي اسب داشته و منشا و زادگاه اصلي و اوليه آن کرانه هاي درياي خزر که کشور ايران است مي باشد. ديگر آنکه به عقيده کارشناسان اين نژاد يک پوني نيست بلکه يک اسب مينياتوري است چراکه از مشخصات پوني دست و پاي کوتاه و بدن زمخت و گوشتالود است در حاليکه اسبچه خزري داراي دست و پائي کشيده و بدني چابک و داراي تمامي مشخصات يک اسب اصيل است. اين اسب با ويژگيهاي عالي و به جهت خلوص ژني يک گنجينه ملي محسوب شده و نبايد اين ثروت ملي را کم ارزش گذاشت و از عرصه ورزشي و تفريحي، علمي و اقتصادي به دور نگاه داشت. اين اسب و نژاده خالص آن با برتري فيزيولوژيکي در کشورهاي اروپائي بسيار خواهان دارد و مي بايست که به جهت صادرات و حفظ آن تلاش شود.

منبع :فارم ايران

SKHASS
 

sofeire_emad

New member
واااقعا خوب بود
ای کاش یه عکس هم می گذاشتین که با عکس می دیدم و می خوندیم
به هر حال عالی بود
 
بالا