نقش مصر در پرورش و حفظ اصالت اسب عرب

[fatima]

منبع: تاریخ تربیه الخیول العربیه فی مصر از عبدالعلیم عشوب، تاریخ نشر 1942 م

بخش اول:
در دوره ای که از توجه اعراب به اسب کاسته شد، اسب عرب در مصر دارای اهمیت زیادی شد. این اهمیت از زمانی آغاز شد که در سال 1928جایگاه الزهرا جهت حمایت از اسب اصیل عرب و جلوگیری از، از بین رفتن خلوص آن توسط کمیته ی پادشاهی کشاورزی با دستور پادشاه وقت تأسیس شد.
لادی ونتورث در کتاب اسبهای انگلیسی اصیل به نقل از المقریزی می نویسد: مصر پرورش اسب اصیل عرب را در قرن 13 میلادی آغاز کرد و شاه ناصر بن محمد بن قلاون به انتخاب اسبهای زیبا و دارای استقامت بالا از میان اسبهای اصیل منطقه ی نجد (عربستان امروزی) می پرداخت و به گردآورنده ی اسبهای اصیل و خریداری آن ها به قیمت های گزاف معروف شد به طوری که در آن زمان یک اسب را به قیمت 4000 جنیه مصری خریداری کرد. شاه ناصر اسطبل های بزرگی همانند المهاری و میدان سریاقوس را تأسیس کرد و شخصاً بر امر پرورش اسب نظارت می کرد و شجره ی و انساب اسب ها را در دفتری خاص ثبت می کرد. در زمان او مسابقات زیادی برگزار می شد.
پس از مرگ این پادشاه از توجه به اسب در مصر کاسته شد تا این که با روی کار آمدن سلطان برقوق 7000 رأس اسب بار دیگر در مصر تولید شده و پرورش داده شدند. در این دوران و دوره های بعد وضعیت اسب اصیل عرب در مصر دستخوش تغییرات زیادی شد تا این که مصلح مصر محمدعلی پاشای بزرگ روی کار آمد که برای اسب و اسبداری بسیار ارزش قائل بود.
وی مجموعه ای از اسبهای اصیل نجد را در سال 1815م برای پسرانش ابراهیم پاشا و طولون پاشا به ارمغان آورد که هدیه ای از امیرعبدالله بن سعود امیر عربستان بودند. این اسبها مدتی دچار گرسنگی و تشنگی و بی توجهی شدند تا این که با روی کار آمدن عباس پاشای اول که عشق به اسب را از پدرش طولون پاشا به ارث برده بود بار دیگر اسب و اسبداری در مصر مورد توجه قرار گرفت. عباس پاشای اول شخصاً اداره ی تمام اسطبل های پرورش اسب را در مصر برعهده گرفت.

 

[fatima]

.... ادامه
علی بیک جمال الجماشوجی یکی از نزدیکان عباس پاشای اول در نقاط مختلف شبه جزیره ی عربستان به پیدا کردن اصیل ترین اسبهای عرب مشغول بود و علی رغم مسافت زیاد و سختی کار، آن ها را با قیمت های گزاف خریداری کرده و به مصر انتقال می داد. و بدین گونه عباس پاشا اسب های تیره ی صگلاوی را خریداری کرد و یک ملیون جنیه برای ساخت اسطبل های دارالبیضاء در صحرای مصر در نزدیکی کانال سوئز و در مسافت 12 مایل از قاهره، صرف کرد و تربیت اسبهای اصیل عرب را در این اسطبل های عظیم در پیش گرفت. سوارکاری ورزشی بود که عباس پاشا از آن لذت می برد و برای مشاهده ی اسبها و سوارکاری به اسطبل های یاده شده مراجعه می کرد و همیشه در میان اروپائیان با افتخار می گفت: گمان نکنید اسبهای عربی که برای پرورش به اروپا انتقال دادید اسبهای اصیل عرب هستند چرا که تمام ویژگی ها و صفات نیک اسب اصیل عرب زمانی شکوفا می شود که در هوای پاک صحرا پرورش داده شود!
هنگامی که عباس پاشای اول از دنیا رفت، پسرش این ثروت را به ارث برد ولی از پرورش اسبها صرف نظر کرد و حدود 200 رأس از اسبهای اصیل را فروخت که شخصی به نام علی پاشا شریف آن ها را خریداری کرد و به پرورش آن ها پرداخت و مجموعه اسطبل های خیابان عبدالعزیز در قاهره را بنا کرد و تعداد اسبها را به 400 رأس رساند ولی به سبب بیماری طاعون در سال 1879 درگذشت و لیدی بلانت به مجموعه ای از بهترین اسبهای علی پاشا شریف دست پیدا کرد.

 

[fatima]

ادامه داره اما ان شا الله بقیه ی مطلب رو شنبه میزنم.

 

[♘امیرحسین♞]

امتیاز + گرفتید
مطلب جذابیست
ادامه دهید

 

[fatima]

ممنون بابت امتیاز و تشویق
خیلی دلم میخواد بدونم که این مطالب برای اعضا جالب هستن؟ تکرارین؟ یا کلن نظر بقیه چیه. ممنونم

 

[Farib]

خیلی خوبه . ادامش کی شد؟

 

[fatima]

خیلی خوبه . ادامش کی شد؟

به امید خدا شنبه. چون اصل مطالب رو تو محل کارم جا گذاشتم.

 

[fatima]

.... ادامه
توجه به اسب با ظهور نوه های عباس پاشای اول به نام های امیراحمدپاشا کمال و امیرکمال الدین حسین و امیر محمدعلی ولی عهد و خدیوی عباس پاشا حلمی الثانی و شریف پاشا دوباره رونق گرفت. نیاز مستمر حکومت به اسب برای ارتش و پلیس نیز به این توجه افزود. و در سال 1892 حکومت پادشاهی کمسیونی برای اسب تشکیل داد و امیرعمرطوسون را برای نظارت بر پرورش اسب و اتخاذ روش ها و ابزارهایی که به بهبود وضعیت اسبداری و به دست آوردن تعدادی اسب اصیل جهت اصلاح نژاد و تکثیر برگزید و در استان ها و نواحی مختلف نمایشگاه هایی از اسب برگزار شد و به برندگان جوایز ارزشمندی اهدا شده و اسبهای مناسب انتخاب گردیده و در دفاتر مخصوص ثبت شد. در این هنگام حکومت شناسنامه هایی را به صاحبان این اسبها تحویل داد که در آن تمامی مشخصات اسب ثبت شده بود، در عوض حکومت خواستار کشش مادیانهایش از آن اسبها بدون دریافت هزینه شد.
در این زمان کمیسیون مربوط به دلیل منع حکومت عثمانی از فرستادن اسب های اصیل منطقه ی شام (سوریه، اردن، فلسطین و لبنان کنونی) به مصر برای تولید اسبهای اصیل دچار مشکل شد و در عوض به اسب های انگلیسی روی آورد به شرط آن که درشت هیکل نباشند و صفات و ویژگی هایی مشابه اسب عرب داشته باشند. این کمیسون تا سال 1908 به کار پرورش اسب ادامه داد و در این سال بخشی برای تربیت حیوانات در کمیته ی پادشاهی کشاورزی تأسیس کرد که این بخش با برقراری ارتباط نزدیک با مزرعه داران و پرورش دهندگان محلی توانست بار بزرگی از دوش این کمیسیون بردارد.

 

[fatima]

]..... ادامه
سیاست استفاده از اسبهای انگلیسی در مصر همچنان ادامه داشت ولی کمیته ی پادشاهی کشاورزی تصمیم گرفت تا اسبها را به جای پرورش در صحرا به منطقه ای به نام بهتیم برگرداند. این تصمیم از آن جهت بود تا بتوانند زمان زایمان اسب را مشخص کرده و در آن دوره اسب را زیر نظر داشته باشند. بنابراین اسب ها را در فاصله ی ماه های می تا سپتامبر در این منطقه نگهداری می کردند و بدین گونه زایمان اسب ها را تا آمدن فصل برسیم (گیاهی که عمدتا در مصر می روید و مدر و افزاینده ی شیر چهارپایان است) تضمین می کردند. اما بعد از تولید اسبهای عرب- انگلیسی دریافتند که این نژاد بسیار جسور، چموش و ناسازگار است و اسبداران مدام از چنین اسبهایی ناراضی بودند. و از آن جا که ثابت شد رسیدن به اسب هایی اصیل از طریق آمیزش با خون بیگانه امری ممکن نیست، تصمیم بر آن شد تا فقط اسبهای اصیل و خالص به جا مانده را یکجا گردآورده و موردتوجه قرار دهند. به این ترتیب از اسب هایی که نسبشان به اسبهای اصیل و خالص خاندان پادشاهی می رسیدو نزد خدیوی عباس پاشا حلمی الثانی و امیرمحمدعلی و لیدی بلانت نگهداری می شدند، برای تولید و تکثیر اسبهای خالص و اصیل استفاده شد.

 

[fatima]

در سال 1919 کمیته ی پادشاهی کشاورزی 18 رأس اسب اصیل و خالص عرب را به همراه دو کره مادیان کوچک (جهت پرورش و تکثیر) از اسطبلهای لیدی ونتورث دختر لیدی بلانت خریداری کرد تا از آن ها به تکثیر و تولید اسبهای خالص و اصیل بپردازد و از آن زمان کمیته دیگر هیچ اسبی خریداری نکرد و از همین تعداد کار پرورش را ادامه داد. در سال 1928 که دستور پادشاهی برای ایجاد جایگاه الزهراء صادر شد تا از طریق این مجموعه حکومت و خاندان پادشاهی در زمینه ی تولید اسب به خودکفایی برسد و دیگر لازم نباشد تا از خارج اسب وارد شود، و همچنین جهت افزایش تولید، حفظ تعداد ثابتی اسب در مجموعه و فروش بقیه ی اسبهای تولیدی در مزایده های سالانه تا از این طریق اسب عرب در تمام مناطق مصر منتشر شود.
کمیته ی پادشاهی کشاورزی برای حفاظت از اسب اصیل عرب در مصر مجموعه قواعدی را تدوین کردند که مهم ترین آن ها عبارتند از:
- انتخاب اسب جهت تکثیر ( سیلمی) بر اساس تناسب اندام و اعضای بدن،
- دارای استخوان بندی و استحکام بدنی مناسب،
- فاقد هرگونه عیب وراثتی،
- دارای سر زیبا،
- دارای شجره ای کاملا دور از مادیان که از بیماریهای ارثی جلوگیری شود،
- وقت تکثیر و تولید مثل نیز از ماه اکتبر آغاز شده و تا اوائل ماه می ادامه دارد.
- زمان زایمان مادیان ها نیز همزمان با فصل گیاه برسیم باشد تا این گیاه به افزایش شیر مادیان ها کمک کرده و باعث استحکام استخوان های کره ها شود.
و برای حفظ شجره ی اسب، کمیته در هفته ی اول تولد کره، مشخصات آن را در شناسنامه اش ثبت می کرد و تصویر آن را نیز در پرونده و شناسنامه کره نصب میکرد. کره ها را جهت آمادگی جسمی و بدنی با انواع حرکات ها آموزش می دادند و کار آموزش را هنگام اتمام دوران شیرخوارگی آغاز می کردند و آموزش را تا دوسالگی ادامه می دادند و اسب را در این فاصله به تدریج جهت سواری آماده می کردند. بعد از دو سالگی اسب را در مسابقات شرکت می دادند تا توان بدنی اش را محک بزنند.

 

[fatima]

کمیته برای حفظ مادیان های اصیل و معروف، و تولید مادیان مشابه آن ها جهت تکثیر با احتیاط شدید اقدام به تکثیر از اسب ها و مادیان های دارای نسب نزدیک کردند و بدین ترتیب تعدادی اسب بسیار زیبا و قوی حاصل شد که در میادین و مسابقات مقام های زیادی کسب کردند. این اسب ها در نمایشگاه هایی که اسب های مناطق مختلفی همانند منطقه ی شام، عراق و نجد شرکت می کردند شرکت داده شدند و امتیازات فراوانی کسب کردند. یکی از این اسب ها درع نام داشت که متعلق به پادشاه وقت بود. این اسب از تیره ی صقلاوی شعیفی بود، دارای عضلاتی قوی، با متانت، زیبا بود و در 14 مسابقه مقام کسب کرد. و دیگری اسبی به نام مشعاق که ازتیره ی محیلات عجوز بود متعلق به شیخ فوزان و در 12 مسابقه مقام به دست آورد. نبراس از تیره ی هدبان با عضلاتی قوی و دست و پایی زیبا متعلق به ملک محمود الاتربی پاشا که در مسابقات زیادی دارای مقام قهرمانی بود

 

[fatima]

یکی از اصیلترین و معروف ترین مادیان های مصر:
منیه النفوس (ونیسه*شهلول): این مادیان مادر اسبهای عرب مصری تلقی می شود و هر اسبی اعم از مادیان یا نریان که نام منیه النفوس در شجره اش دیده شود اگر مثلا قیمتش 1000 دلار باشد نام منیه النفوس قیمت آن را به 6000 دلار (یعنی 6 برابر) می رساند.

 

[fatima]

خیر (بدویه* ابن سامح): متولد 1924. یکی از اسبهای عرب مصری اصیل که در مجموعه ی اسطبل های الزهرا متعلق به خاندان خدیوی نگهداری میشد

 

[fatima]

..... ادامه و پایان
"محطه الزهرا لتربیه الخیول العربیه" «جایگاه الزهرا: مجموعه اسطبل های الزهرا» که دستور تأسیس آن در سال 1928 توسط پادشاه وقت صادر شد و در سال 1930 افتتاح و فعالیت خود را آغاز کرد. کمیته ی پادشاهی کشاورزی مصر از آن تاریخ مجموعه ی کمیاب اسبهای اصیل و خالص خود را به این جایگاه انتقال داد. در سال های بعد این مجموعه به تنها کانال رسمی و دولتی مسئول حفاظت از اصالت و خلوص اسب عرب مصری شد و به همین دلیل شهرت جهانی کسب کرد. در سال 1970 سازمان جهانی اسب عرب ، با مشارکت کشور مصر به پشتوانه ی این مجموعه و مشارکت چهار کشور :عربستان (در آن زمان شامل برخی کشورهای خلیجی هم میشد)+ آلمان+فرانسه+امریکا تأسیس شد.
در حال حاضر مجموعه ی اسطبل های الزهرا تنها دفتر مسئول ثبت شجره و انساب و داغ کردن اسب ها در مصر می باشد و بیش از 125 سیلمی را تحت اشراف خاص خود دارد. همچنین این مجموعه مسئول چاپ کتاب انساب اسب عرب در مصر EAO Studbook به زبان انگلیسی است و تا کنون 8 مجموعه از کتاب انساب را به چاپ رسانده است. این مجموعه شجره ی اسبهای صادراتی از مصر را تا 6 نسل صادر می کند. لازم به ذکر است که این مجموعه دارای کتابخانه ای با موضوع اسب است که گفته میشود قدمت مجموعه ی آن به قرن 17 میلادی می رسد.

 

[fatima]

مجموعه ی الزهرا در حال حاضر در 15 کیلومتری فرودگاه قاهره واقع شده است.
تصویر برخی از اسب های تولیدی این مجموعه

 

[سنا]

بسیار عالی
ممنون

 

[fatima]

متشکر و خواهش میکنم :-*

 

[علی رضا بنی طرف]

در اینجا تصاویر تعدادی از مراکز و اسبهای پایه و تشکیل دهنده اسطبل های مهم پرورش اسب عرب در مصر و همچنین اسبهایی که
به این مراکز هدیه داده شدن مشاهده میشود که در بین اونها اسبهایی از اسطبل الزهرا هم دیده میشن
همچنین اسبهای بعضی از خانواده های مهم پرورش دهنده اسب مصری در دوره های مختلف نیز وجود دارند
ضمنا شجره نامه و نمونه داغ و و تبارنامه قدیمی و لوحه بیان کننده اندام اسب عرب و صفحاتی از کتابی در شرح طب اسبداری(البیطره)
نیز مشاهده میشود