صدای پای اسب در لرستان
[FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif][/FONT]
[FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif]
[/FONT]
[FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif] [/FONT][FONT=times new roman, times, serif] اسب در لرستان از عصر باستان همواره از نمادها ، سمبل ها و وسایل کاملا اساسی، باارزش و ضروری هر ایل و طایفه ، خانواده و فرد بوده است که با توجه به حضور پررنگش در تمامی زوایای زندگی و در کلیه عرصه های فرهنگ حیات ساکنان این منطقه از ابتدای تولد ، رشد، کوچ ، کار ، ازدواج ، مبارزه ، ورزش ، شکار ،جنگ و بالاخره فوت و مرگ بگونه ای کم نظیر و شاخص عجین شده در گستره و بستر زندگی مردم لرستان بوده است . رد پای این حیوان نجیب در اشکال مفرغی باستانی لرستان ، سبقه دیرین آن در اشعار ، ترانه ها و ادبیات کهن لری و بالاخره حضور نجیبانه اش در مویه ها و شادیانه ها و زبانزدهای ماندگار این دیار شاهدی بر این ادعاست .[/FONT][FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif][/FONT]
[FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif]
[FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif]
[FONT=times new roman, times, serif] اگر فرصتی دست دهد در نوشته ای دیگر به نقش مهم و شاخص اسب در زندگی روزمره یا عشایری لرستان با نگاهی و مدخلی بر ضرب المثل های لری در مورد اسب و سوار مفصلا پرداخته خواهد شد ، زبانزدهائی چون:[/FONT][/FONT]
[FONT=times new roman, times, serif]اسب و زن و شمشیر وفا نارن
اسب و خرن ار یه جا بونن هم بو نوئن هو خو موئن
ئی قه اسب نی ئیه وه خر موه یال مرو
ار سوار پا پیا بحوان وه یک برسن او مل می چمن ای مل هیز می یه
تا کور اسب زین کنه جنگ و جدال تموم بیه
تا نوفتی سواری یای نمی ئیری
ته لیم اسب پیر سی کتل بسن روز مرگه
قاچ زین به ئیر نوفتی اسب سواری پیش کشت
کُر چه ده کول اسب بفته چه ده پشت پدر
اسب گم کرده سراغ نالش می گرده
اسبی که فیتک نزنی سیش آو نمی حوره
اسب خووشه وه تنیایی دوئونه[/FONT]
[FONT=times new roman, times, serif]...[/FONT]
اسب و خرن ار یه جا بونن هم بو نوئن هو خو موئن
ئی قه اسب نی ئیه وه خر موه یال مرو
ار سوار پا پیا بحوان وه یک برسن او مل می چمن ای مل هیز می یه
تا کور اسب زین کنه جنگ و جدال تموم بیه
تا نوفتی سواری یای نمی ئیری
ته لیم اسب پیر سی کتل بسن روز مرگه
قاچ زین به ئیر نوفتی اسب سواری پیش کشت
کُر چه ده کول اسب بفته چه ده پشت پدر
اسب گم کرده سراغ نالش می گرده
اسبی که فیتک نزنی سیش آو نمی حوره
اسب خووشه وه تنیایی دوئونه[/FONT]
[FONT=times new roman, times, serif]...[/FONT]
واما صداهای پای اسب در لرستان:
[FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif]گم (GOM) = حرکت آرام یا گام و قدم آهسته و اولیه اسب را گویند.[/FONT][FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif][/FONT]
[FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif]
[/FONT]
[FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif]زُرّ (ZOERR) = دومین حرکت اسب بعد از گم است که با کمی شتاب و آرام می باشد .[/FONT][FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif][/FONT][FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif]یورخه (YORKHA) = همان یورتمه فارسی و [/FONT][FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif]حرکت تندتر از زُرّ و آرامتر از دویدن اسب را گویند.[/FONT]
[FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif][/FONT]
[FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif]
[/FONT]
[FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif]لوق (LUQ) = حرکت پس از یورخه و کمی تندتر از آن را گویند.[/FONT][FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif][/FONT][FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif]گَلواز(GALVAZ) = حرکت دویدن اسب که تندتر از لوق و با شتاب کم است را گویند. [/FONT]
[FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif][/FONT]
[FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif]
[/FONT]
[FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif]قیرّ (QIRR) = دویدن اسب که همراه با غی کشیدن سوار بوده و یک مرحله قبل از آخرین توان دویدن اسب باشد. [/FONT]
[FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif][FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif][/FONT]
منبع:???????(??????) - ???? ??? ??? ?? ??????