سواركاري پيشرفته ( چهار نعل ، نیم توقف ،‌ توقف)

♘امیرحسین♞

♘ مدیریت انجمن اسب ایران ♞
سواركاري پيشرفته ( چهار نعل ، نیم توقف ،‌ توقف)

در قسمت اول سعي شد كه نوسواركار ، گام به گام با اسب آشنا شده، از هراسي كه در ابتداي كار دامن او را مي‌گيرد آزاد شود و سواري را با كمك مربي و آنان كه استعداد يادگيري آن را دارند، بدون مربي فرا گيرند. نرمش‌هاي سواره، آموزش داده شد، رفع نقايص،‌يافتن تجربه بيشتر با اجراي ژيمناستيك ياد داده شد و با قرار دادن موانع كوتاه و كاوالتي‌ها در داخل مانژ و عبور از روي آنها و پرش‌هاي كوتاه بدون ركاب، به اندازه كافي استقرار و استحكام نشست سواركار و استقلال اعضا آموزش داده شد. اين دوره بايد آن قدر ادامه يابد تا مربي از آموزش، رضايت حاصل كرده و سواركار احساس كند كه نخستين گام را به سوي يك كار بزرگ برداشته است. علائم اين احساس، اشتياقي است كه به يادگيري دروس و آينده پيدا مي‌كند. به ويژه دنبال مدارك و نوشته‌هايي در مورد سواري و سواركاري مي‌گردد يا از مربي پرسش‌هايي مي‌كند. حضور مصرانه در جلسات، تيمار و مواظبت بيشتر از اسب، حتي گاهي متظاهرانه،دليل ديگر و مكمل اين موضوع است. در چنين شرايطي است كه سواركار و مربي مرحله دوم را آغاز مي‌كنند.
چهار نعل
بعضي از معلمان مدارس اختصاصي درساژ معتقد هستند كه از همان روزهاي آغاز آموزش سوار كاري براي نوسوار كار،بايد چند دقيقه‌اي او را به روش چهار نعل آشنا ساخت، حق با اينهاست در حالي كه در مدارس عمومي نم‌توان اين روش را به كار برد. اين استادان در انتخاب نوسواركار آزاد هستند، اگر شخصي را به هر دليل نپسنديدند از مدرسه مي‌رانند و اصولاً اندام نوسواركار و شجاعت او در روزهاي آغاز كار، خود يكي از دلايل انتخاب او ا ست. در حالي كه در يك مدرسه عمومي ،از دختر بچه چاق و گوشتالو تا پيرمرد شصت ساله، ممكن است در كلاس "انفرادي" يا "اجتماعي" شركت جويند. در اين حال هنر مربي آن است كه نگذارد كسي زمين بخورد و اجازه ندهد كه كسي از سواركاري سر بخورد. بنابراين ما آموختن چهار نعل و حركات و نرمش‌هاي آن را فقط در مرحله سواري پيشرفته توصيه مي‌كنيم و نه در ابتداي آموزش، چهار نعل، روش مطبوعي است كه اگر به درستي آموخته و اجرا شود، آسان‌تر و راحت‌تر از روش‌هاي ديگر است و بايد بعد از آموزش كامل قدم و يورتمه تعليم داده شود، چهار نعل روشي است كه داراي سه زمان و يك لحظه تعليق است. انواع چهار نعل و زمان‌ها و تاخت در بحث درساژ به طور مفصل توضيح داده خواهد شد.
تبديل و تغيير روش از يورتمه به چهار نعل در خط مستقيم آسان است و از آن آسان‌تر تبديل در گوشه است. اسب را پيش از رسيدن به گوشه با يك يا دو نيم توقف متوجه ساخته با فشردن ساق، نشستن بيشتر در عمق زين و گرفتن دستجلوي خارج و دادن دستجلوي داخل و احياناً به صدا درآوردن زبان، به آساني مي‌توانيد اسب را به چهار نعل درآورد. كشيدن پاي داخل به پشت تنگ و متمايل ساختن اندك وزن بدن به همان سمت نيز مدد كار خواهد بود.
در خط مستقيم نيز روش تبديل از يورتمه به چهار نعل همان است، با اين اختلاف كه، فشار هر دو ساق مساوي و زيادتر ،هم چنين دادن و گرفتن دستجلوها محسوس‌تر و ملموس‌تر است.
سواركار تا اين مرحله قدم ،‌ يورتمه ، چهار نعل ، نرمش‌ها، تبديل روش‌ها و اجراي بيشتر فرامين سواري مانند از گوشه‌رو، عبور از گوشه و ديگر روش‌هاي مختلف را آموخته و به ويژه به چهار نعل درآوردن اسب و برگشت از چهار نعل به روش‌هاي يورتمه و قدم و ايست را فرا گرفته است. چنين سواركاري ديگر مبتدي نيست. تنها كاري كه در اين مرحله بايد انجام دهد، كار روي چهار پر است. يعني سواركار بدون ركاب بتواند نرمش‌ها را روي چهار پر انجام دهد و آماده براي يادگيري پرش با اسب شود.
نيم توقف
با اندك توجهي به تغيير روش‌ها مشاهده مي‌شود كه "كشيدن يا فشردن و رها كردن دستجلوها" در همه حركات نام برده شده مشترك است و اين همان نيم توقف است كه به منظور آگاهي دادن و اصلاح توازن اسب و سوار در هنگام تغيير روش انجام مي‌پذيرد. در اجراي نيم توقف سه اصل وجود دارد. برگشتن سواركار به عمق زين در صورتي كه سنگيني يا نيم تنه خود را به جلو كشيده است، فشار ساق، كشيدن و رها كردن دستجلوها در يك زمان .
رها كردن دستجلوها بايد با تأني و ملايمت باشد، هر چند تكرار نيم توقف،‌نشانه و دستور توقف كامل است، ولي نيم توقف‌هاي بين موانع، به اسب بيداري بيشتي عطا كرده و در هدايت و تنظيم حركات مددكار مي‌شود.
توقف يعني ايستادن اسب روي چهار دست و پا در حالي كه اثر دست‌ها وپاها روي زمين، مستطيل منظمي را تشكيل دهد

منبع :‌كتاب اسب
 
بالا