♘امیرحسین♞
♘ مدیریت انجمن اسب ایران ♞
سواركاري در دشت هاي هموار و استپي با اسب هاي چابك و خوشرنگ براي بسياري از ما كه در جنگل دود و فولاد شهرها گرفتار شده ايم تفريحي دور از دسترس است اما تا رسيدن به اين واقعيت دست نيافتني چند كيلومتر فاصله است! راستي! قيمت يك اسب چند است
اگر گنبدكاووس را قطب اسب و اسبدواني ايران بدانيم، اين شهر زيباي شمالي ۴۶۰ كيلومتر با پايتخت ايران فاصله دارد. دومين شهر زيباي استان گلستان در ۹۱ كيلومتري شرق گرگان با برج قابوس هزارساله اش مركز پرورش اسب و اسب سواري در گلستان است كه مجموعه سواركاري معروفي هم دارد.
آوازه پرورش اسب و اسبدواني در گنبد كاووس بيشتر از هر جاي ديگر كشور است، حتي در خارج از كشور نيز اين منطقه را به اسب هايش مي شناسند. اسب هاي زيبا و بعضاً اصيلي كه روستاييان تركمن پرورش دهندگان اصلي آن به شمار مي آيند.
اسب هايي كه آنان پرورش مي دهند از نژادهاي اسب اصيل تركمن، تروبرد و آميخته تروبرد و تركمن يا دو خون است. قيمت اين اسب ها اگر تركمن اصيل باشند بين ۲ تا ۱۰ ميليون تومان و اگر اسب ها خارجي باشند بين ۵ تا ۱۰ ميليون تومان تخمين زده مي شود.
اين اسب ها اصولاً از سوي دلالان و واسطه ها از روستاييان خريداري و به فروش مي رسد. قيمت نيز براساس نژاد و تبارنامه اسب ها گذاشته مي شود. البته موارد ديگري همچون قد، سن، تيپ ظاهري، سالم بودن دست و پا، رنگ، جنسيت و همچنين شرايط اسب براي حضور در مسابقات كورس و پرش نيز در تعيين قيمت ها اثر دارد.
ناصر باراني، رئيس اداره امور دام جهاد كشاورزي شهرستان گنبدكاووس در مورد قيمت اسب ها مي گويد: هر چه اسب سالم تر، از نظر نژادي و خط خوني اصيل تر و اندام ورزيده تري براي شركت در مسابقات داشته باشد، مشتريان بيشتري پيدا مي كند و قيمت آن بالاتر مي رود.
وي مي افزايد: رنگ و زيبايي اسب ها نيز در قيمت آن تأثير مي گذارد. گران ترين و زيباترين رنگ اسب تركمن سمند يا طلايي است. علاوه بر آن اسب تركمن رنگ هاي ديگر مانند كهر (قرمز با يال و دم سياه)، كرنگ (قرمز با يال و دم همرنگ)، نيله (طوسي) و به ندرت سياه و سفيد هم دارد.
سن و جنس اسب ها نيز در قيمت آنها مؤثر است. اسب ها تا سن ۲ سالگي كره محسوب مي شوند و از ۲ تا ۶ سالگي براي مسابقات اسبدواني آماده مي شوند. از آنجايي كه اسب هاي ماديان علاوه بر مسابقات توانايي توليدمثل دارند در منطقه قيمت مناسب تري پيدا مي كنند.
باراني، در مورد هزينه نگهداري و پرورش اسب مي گويد: پرورش اسب از زمان تولد تا سن ۲ سالگي در اين منطقه حدود ۳ ميليون تومان هزينه دارد. البته اگر آماده كردن اسب براي شركت در كورس اسبدواني مدنظر باشد هزينه ها تا ۵ ميليون تومان افزايش مي يابد.
بالابودن هزينه نگهداري اسب شامل گراني قيمت علوفه و هزينه هاي دامپزشكي سبب شده با وجود شهرتي كه منطقه در پرورش اسب دارد نگهداري اين حيوان چندان با صرفه نباشد و از سويي فراهم نشدن امكان صادرات اسب هم كه مي تواند منبع درآمدي به شمار آيد ، هنوز عملي نشده است.
در شرايط فعلي، كم بودن كورس و نبودن كورس مختص اسب هاي اصيل و تخريب مراتع عملاً مانع رونق صنعت پرورش اسب در منطقه است. باراني با بيان اين مطالب مي افزايد: در شهرستان گنبدكاووس تنها يك واحد صنعتي پرورش اسب وجود دارد كه آن هم هنوز پرونده بهره برداري دريافت نكرده و اين يعني اين كه پرورش اسب فعاليتي اقتصادي نيست.
بنا بر اعلام مديريت جهاد كشاورزي گنبدكاووس هم اكنون در اين شهرستان كه در پرورش اسب معروف ترين نقطه در ايران است، تنها ۱۱۱۴ رأس اسب و ماديان وجود دارد كه حدود ۴۰۰ رأس از آنها اصيل تركمن است. بقيه اسب ها تروبرد و آميخته تروبرد و تركمن يا دو خون هستند.
با اين حال، تنها برگزاري مسابقات اسبدواني است كه نگهداري اسب را توجيه پذير ساخته و مجموعه سواركاري گنبدكاووس در اين ميان نقش اساسي دارد. اين مجموعه با پيست زيبا و بزرگ اسبدواني حدود
۳۵ سال از عمرش مي گذرد .
اين مجتمع تقريباً ۲۰۰ هكتاري همه هفته در فصل هاي بهار و پاييز پذيراي دوستداران اسبدواني است. مسابقات اسبدواني نه تنها سرگرمي مردم منطقه را فراهم آورده بلكه منبع درآمدي نيز به حساب مي آيد؛ چرا كه مردم با شركت در اين مسابقات به اميد بردن جوايز چند ميليوني مسابقه با شور و شوق فراوان هر جمعه حركت بيش از ۵۰ اسب را به وسيله چابك سواران دنبال مي كنند.
شرط بندي روي مسابقات اسبدواني طبق روايات يكي از معدود انواع حلال شرط بندي است كه توانسته پرورش اسب در منطقه را هم سرپا نگه دارد. به همين سبب حمايت از سواركاري و كمك به برگزاري كورس اسبدواني در ۳ شهرستان گنبد، بندر تركمن و آق قلاكه داراي پيست هاي اسبدواني هستند از سياست هاي مسئولان منطقه است.
وي در اين مورد توضيح مي دهد: سياست جهاد كشاورزي حمايت از پرورش اسب خصوصاً اسب اصيل تركمن است كه كمك به برگزاري كورس اسب اصيل تركمن، حمايت و تخصيص علوفه و تشكيل شركت تعاوني پرورش دهندگان اسب از اهم آن است.
علاوه بر سياست هاي حمايتي دولت، گسترش ورزش سواركاري و ساخت باشگاه هاي خصوصي در منطقه نيز مي تواند به يكي از راه هاي رونق اسبداري تبديل شود. در همين رابطه تابستان امسال و براي نخستين بار پس از انقلاب دوره آموزش سواركاري در گنبد برگزار شد و نشان داد اين مسأله مورد استقبال نيز قرار مي گيرد.
يكي از مسئولان مجموعه سواركاري گنبدكاووس كه اين دوره آموزشي در آنجا برگزار شده، مي گويد: تابستان مسابقات كورس در گنبد به دليل گرماي هوا برگزار نمي شود و اين فرصت خوبي بود كه براي نخستين بار آموزش سوار كاري در مجموعه برپا شود. هر چند علاقه مندان همگي آماتور بودند و آموزش ها ابتدايي بود اما زمينه را براي آشنايي مردم با
اسب سواري ايجاد كرد.
وي مي افزايد: از ميان افرادي كه سواركاري را فراگرفتند جوانان و بخصوص دانشجويان رشته پرورش اسب در گنبد توانستند حداقل زين كردن، سوارشدن و اسب سواري را ياد بگيرند و اين آغاز اميدواركننده اي براي انس گرفتن مردم وجوانان با اسب و سواركاري است و هم اكنون نيز اگر كسي مايل به يادگيري باشد اسب و مربي در اختيار او گذاشته مي شود.
اميرسينا اژدري، يكي از پرورش دهندگان اسب در منطقه آق قلاكه توريست هاي خارجي را هم راهنمايي مي كند، نيز مي گويد: براي اين كه مردم بيايند و از سواركاري در منطقه لذت ببرند لازم است امكانات اقامتي افزايش يافته و مجموعه هاي اسبدواني موجود تجهيز شوند. اگر بخش خصوصي با راه اندازي باشگاه هاي ورزشي اسب سواري و ايجاد محل اقامت براي طرفداران اسبدواني اقدام كند مي توان افراد زيادي را به منطقه آورد همانطور كه توريست هاي خارجي مي آيند.
البته اژدري عقيده ديگري هم دارد و اضافه مي كند كه مردم ما بيشتر دوست دارند در هتل هاي خوب اقامت كنند وگرنه اگر كسي مسافرت صحرايي را دوست داشته باشد مي تواند در نبود امكانات اقامتي نيز به اسب سواري در دشت هاي منطقه بپردازد همانطور كه بسياري از توريست هايي كه هم اكنون به گرگان مي آيند چادرزدن در صحرا را انتخاب مي كنند و ترجيح مي دهند روزها سوار بر اسب در دشت هاي استپي صحرا تا رسيدن به ابه هاي تركمن سواري كنند.
اگر گنبدكاووس را قطب اسب و اسبدواني ايران بدانيم، اين شهر زيباي شمالي ۴۶۰ كيلومتر با پايتخت ايران فاصله دارد. دومين شهر زيباي استان گلستان در ۹۱ كيلومتري شرق گرگان با برج قابوس هزارساله اش مركز پرورش اسب و اسب سواري در گلستان است كه مجموعه سواركاري معروفي هم دارد.
آوازه پرورش اسب و اسبدواني در گنبد كاووس بيشتر از هر جاي ديگر كشور است، حتي در خارج از كشور نيز اين منطقه را به اسب هايش مي شناسند. اسب هاي زيبا و بعضاً اصيلي كه روستاييان تركمن پرورش دهندگان اصلي آن به شمار مي آيند.
اسب هايي كه آنان پرورش مي دهند از نژادهاي اسب اصيل تركمن، تروبرد و آميخته تروبرد و تركمن يا دو خون است. قيمت اين اسب ها اگر تركمن اصيل باشند بين ۲ تا ۱۰ ميليون تومان و اگر اسب ها خارجي باشند بين ۵ تا ۱۰ ميليون تومان تخمين زده مي شود.
اين اسب ها اصولاً از سوي دلالان و واسطه ها از روستاييان خريداري و به فروش مي رسد. قيمت نيز براساس نژاد و تبارنامه اسب ها گذاشته مي شود. البته موارد ديگري همچون قد، سن، تيپ ظاهري، سالم بودن دست و پا، رنگ، جنسيت و همچنين شرايط اسب براي حضور در مسابقات كورس و پرش نيز در تعيين قيمت ها اثر دارد.
ناصر باراني، رئيس اداره امور دام جهاد كشاورزي شهرستان گنبدكاووس در مورد قيمت اسب ها مي گويد: هر چه اسب سالم تر، از نظر نژادي و خط خوني اصيل تر و اندام ورزيده تري براي شركت در مسابقات داشته باشد، مشتريان بيشتري پيدا مي كند و قيمت آن بالاتر مي رود.
وي مي افزايد: رنگ و زيبايي اسب ها نيز در قيمت آن تأثير مي گذارد. گران ترين و زيباترين رنگ اسب تركمن سمند يا طلايي است. علاوه بر آن اسب تركمن رنگ هاي ديگر مانند كهر (قرمز با يال و دم سياه)، كرنگ (قرمز با يال و دم همرنگ)، نيله (طوسي) و به ندرت سياه و سفيد هم دارد.
سن و جنس اسب ها نيز در قيمت آنها مؤثر است. اسب ها تا سن ۲ سالگي كره محسوب مي شوند و از ۲ تا ۶ سالگي براي مسابقات اسبدواني آماده مي شوند. از آنجايي كه اسب هاي ماديان علاوه بر مسابقات توانايي توليدمثل دارند در منطقه قيمت مناسب تري پيدا مي كنند.
باراني، در مورد هزينه نگهداري و پرورش اسب مي گويد: پرورش اسب از زمان تولد تا سن ۲ سالگي در اين منطقه حدود ۳ ميليون تومان هزينه دارد. البته اگر آماده كردن اسب براي شركت در كورس اسبدواني مدنظر باشد هزينه ها تا ۵ ميليون تومان افزايش مي يابد.
بالابودن هزينه نگهداري اسب شامل گراني قيمت علوفه و هزينه هاي دامپزشكي سبب شده با وجود شهرتي كه منطقه در پرورش اسب دارد نگهداري اين حيوان چندان با صرفه نباشد و از سويي فراهم نشدن امكان صادرات اسب هم كه مي تواند منبع درآمدي به شمار آيد ، هنوز عملي نشده است.
در شرايط فعلي، كم بودن كورس و نبودن كورس مختص اسب هاي اصيل و تخريب مراتع عملاً مانع رونق صنعت پرورش اسب در منطقه است. باراني با بيان اين مطالب مي افزايد: در شهرستان گنبدكاووس تنها يك واحد صنعتي پرورش اسب وجود دارد كه آن هم هنوز پرونده بهره برداري دريافت نكرده و اين يعني اين كه پرورش اسب فعاليتي اقتصادي نيست.
بنا بر اعلام مديريت جهاد كشاورزي گنبدكاووس هم اكنون در اين شهرستان كه در پرورش اسب معروف ترين نقطه در ايران است، تنها ۱۱۱۴ رأس اسب و ماديان وجود دارد كه حدود ۴۰۰ رأس از آنها اصيل تركمن است. بقيه اسب ها تروبرد و آميخته تروبرد و تركمن يا دو خون هستند.
با اين حال، تنها برگزاري مسابقات اسبدواني است كه نگهداري اسب را توجيه پذير ساخته و مجموعه سواركاري گنبدكاووس در اين ميان نقش اساسي دارد. اين مجموعه با پيست زيبا و بزرگ اسبدواني حدود
۳۵ سال از عمرش مي گذرد .
اين مجتمع تقريباً ۲۰۰ هكتاري همه هفته در فصل هاي بهار و پاييز پذيراي دوستداران اسبدواني است. مسابقات اسبدواني نه تنها سرگرمي مردم منطقه را فراهم آورده بلكه منبع درآمدي نيز به حساب مي آيد؛ چرا كه مردم با شركت در اين مسابقات به اميد بردن جوايز چند ميليوني مسابقه با شور و شوق فراوان هر جمعه حركت بيش از ۵۰ اسب را به وسيله چابك سواران دنبال مي كنند.
شرط بندي روي مسابقات اسبدواني طبق روايات يكي از معدود انواع حلال شرط بندي است كه توانسته پرورش اسب در منطقه را هم سرپا نگه دارد. به همين سبب حمايت از سواركاري و كمك به برگزاري كورس اسبدواني در ۳ شهرستان گنبد، بندر تركمن و آق قلاكه داراي پيست هاي اسبدواني هستند از سياست هاي مسئولان منطقه است.
وي در اين مورد توضيح مي دهد: سياست جهاد كشاورزي حمايت از پرورش اسب خصوصاً اسب اصيل تركمن است كه كمك به برگزاري كورس اسب اصيل تركمن، حمايت و تخصيص علوفه و تشكيل شركت تعاوني پرورش دهندگان اسب از اهم آن است.
علاوه بر سياست هاي حمايتي دولت، گسترش ورزش سواركاري و ساخت باشگاه هاي خصوصي در منطقه نيز مي تواند به يكي از راه هاي رونق اسبداري تبديل شود. در همين رابطه تابستان امسال و براي نخستين بار پس از انقلاب دوره آموزش سواركاري در گنبد برگزار شد و نشان داد اين مسأله مورد استقبال نيز قرار مي گيرد.
يكي از مسئولان مجموعه سواركاري گنبدكاووس كه اين دوره آموزشي در آنجا برگزار شده، مي گويد: تابستان مسابقات كورس در گنبد به دليل گرماي هوا برگزار نمي شود و اين فرصت خوبي بود كه براي نخستين بار آموزش سوار كاري در مجموعه برپا شود. هر چند علاقه مندان همگي آماتور بودند و آموزش ها ابتدايي بود اما زمينه را براي آشنايي مردم با
اسب سواري ايجاد كرد.
وي مي افزايد: از ميان افرادي كه سواركاري را فراگرفتند جوانان و بخصوص دانشجويان رشته پرورش اسب در گنبد توانستند حداقل زين كردن، سوارشدن و اسب سواري را ياد بگيرند و اين آغاز اميدواركننده اي براي انس گرفتن مردم وجوانان با اسب و سواركاري است و هم اكنون نيز اگر كسي مايل به يادگيري باشد اسب و مربي در اختيار او گذاشته مي شود.
اميرسينا اژدري، يكي از پرورش دهندگان اسب در منطقه آق قلاكه توريست هاي خارجي را هم راهنمايي مي كند، نيز مي گويد: براي اين كه مردم بيايند و از سواركاري در منطقه لذت ببرند لازم است امكانات اقامتي افزايش يافته و مجموعه هاي اسبدواني موجود تجهيز شوند. اگر بخش خصوصي با راه اندازي باشگاه هاي ورزشي اسب سواري و ايجاد محل اقامت براي طرفداران اسبدواني اقدام كند مي توان افراد زيادي را به منطقه آورد همانطور كه توريست هاي خارجي مي آيند.
البته اژدري عقيده ديگري هم دارد و اضافه مي كند كه مردم ما بيشتر دوست دارند در هتل هاي خوب اقامت كنند وگرنه اگر كسي مسافرت صحرايي را دوست داشته باشد مي تواند در نبود امكانات اقامتي نيز به اسب سواري در دشت هاي منطقه بپردازد همانطور كه بسياري از توريست هايي كه هم اكنون به گرگان مي آيند چادرزدن در صحرا را انتخاب مي كنند و ترجيح مي دهند روزها سوار بر اسب در دشت هاي استپي صحرا تا رسيدن به ابه هاي تركمن سواري كنند.