♘امیرحسین♞
♘ مدیریت انجمن اسب ایران ♞
ایرنا: "انوشيروان گرايلي"معاون صنايع دستي و هنرهاي سنتي سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان گلستان افزود: با توجه به اين که صنايع دستي گزارشگر صنعت و هنر نياکان و بيانگر هنر و ذوق مردم هر کشور است مي توان آن را جلوه گاه آفرينش هنري مردم يک مرز و بوم و ذوق و سليقه معاصران دانست و اثرات آن را در زندگي روزمره و حيات اقتصادي و اجتماعي و فرهنگي يک کشور باز يافت.
به گفته وي، صنايع دستي گزارشي از هويت افراد و در مجموع هويت يک قوم و قبيله و در نهايت يک ملت است که گذشته تاريخي آن را بيان نموده وحلقه واسط و رابط بين هويت گذشته و هويت کنوني اقوام است. صنايع دستي سفيران فرهنگي يک قوم و قبيله بوده که هيچ گاه از گزارش پيام خود دست نمي کشد.
وي با اشاره به اين که بحث ميراث معنوي از جمله مباحث جديد در سطح جهان و ايران است ياداورشد: استان گلستان داراي تمدني طولاني است بدين جهت ذخاير و مواريث گرانبهايي نظير ميراث معنوي در اين استان به جاي مانده است که يکي از مواريث اين منطقه هنر- صنعت زين سازي ترکمن است.
وي يادآور شد: در مطالعه تاريخچه ترکمن، اسب و اسب دواني از جمله توانمندي هاي ريشه دار در بين اين قوم مي باشد و دقيقاً نمي توان تاريخي براي ساخت زين تعيين کرد چرا که از زماني که ترکمن وجود داشته اسب و زين سازي و ساير متعلقات ان نيز وجود داشته هرچند اين رشته در زمره رشته هاي در حال منسوخ شدن است.
گرايلي تاکيد کرد: اين هنر صنعت در گذشته به دليل وجود سوارکاران ترکمن و ساخت زين به وسيله دستان هنرمند آنان بسيار رونق داشته ولي متاسفانه در حال حاضر به دليل ماشيني شدن و استقبال کمتر از اسب دواني در حال کمرنگ شدن است.
معاون صنايع دستي و هنرهاي سنتي سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان گلستان افزود: هم اکنون فقط يک هنرمند در شهرستان گنبدکاووس و روستاي قورفجه مشغول بکار است.
وي با اشاره به اين که با رونق و گسترش زين سازي مي توان از اين صنعت به عنوان يک قابليت فرهنگي و يک جاذبه اقتصادي در توسعه گردشگري براي جذب گردشگران بهره برداري نمود، تاکيد کرد: به موازات ثبت زين سازي، با برگزاري نمايشگاه ها به صورت فصلي و دائمي بر حسب کانون هاي توسعه به همراه مراحل تهيه و توليد و معرفي کانون هاي توليد اين هنر راهي در جهت شناساندن اين صنعت در سطح ناحيه اي، استاني و ملي و گامي در جهت توسعه اين صنعت برداريم.
وي در همين زمينه اضافه کرد: زين با گذشت زمان جريان ها و دگرگوني ها عمده دستخوش تغييرات و دگرگوني شد، در صورتي که به عنوان يک عامل هويت سازقوم ترکمن بايد در قالب ميراث معنوي زنده مانده و سپس به زيبايي و زيباشناسي اثر از جنبه تاريخي و فرهنگي توجه نمود و در آن حيطه کنکاش و شناسايي کرد.
وي يادآور شد: در مرحله بعدي پژوهش از گذشته مردم اين قوم انجام گيرد و همچنين بايد براي حفظ وضع موجود حداکثر تلاش را داشت و با مشارکت اجتماعي قوم ترکمن جهت حفظ و حراست و اعتلا بخشيدن به آن از طريق فراهم نمودن شرايط اين مشارکت اقداماتي را به انجام رساند.
وي خاطرنشان کرد: با توجه به ترکيب فرهنگي موجود در قوم ترکمن و خرده فرهنگ هايي که در اين قوم رواج دارد و تمام مواردي که مانند معتقدات با هنرها، صنايع، فنون، اخلاق، قوانين، سنن و تمامي عادات و رفتار که به نوعي تعريف کننده فرهنگ مي باشد مي توان به عنوان جذب کننده گردشگران بهره برداري نمود.
مسوول توسعه و ترويج معاونت صنايع دستي و هنرهاي سنتي سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري گلستان نيز گفت: زين در زبان ترکمني به پالانچا يا قامش معروف بوده و وسيله ايست از جنس چرم(چوب يا آهن) که در هنگام سواري بر پشت اسب مي بندند.
"مريم حاجي ابراهيمي" افزود: ساخت زين در اقوام مختلف روش هاي خاص خود را دارا مي باشد اين رشته جزء رشته هاي اصلي قوم ترکمن بوده که سال هاست به فراموشي سپرده شده و سوار کاران از زين هاي صنعتي و کارخانه اي استفاده مي کنند هم اکنون کاربرد زين با تکنيک قديمي در سوار کاري و اسب دواني ديگر رواج ندارد شايد بتوان علت منسوخ شدن آن را عدم استفاده از زين قديمي در اين دوره دانست.
به گفته وي، با بررسي اقتصادي در طي مراحل توليد مي توان متوجه شد که در ساخت زين افراد زيادي به امر تدارک و تامين مواد اوليه و تهيه و توليد آن مي توانند مشغول باشند.
وي ادامه داد: همچنين از آن جايي که کارگاه هاي توليد صنايع دستي بدون نياز به فضاي گسترده و ابزار پيچيده با امکانات کم و در زماني کوتاه به مرحله توليد مي رسد سرعت بازدهي صنايع دستي بيشتر از ساير طرح هاي توليدي است.
وي خاطرنشان کرد: نياز به نيروي انساني متخصص و تحصيلکرده در صنايع دستي نسبت به ساير صنعت ها کمتر مي باشد با اين اوصاف علاوه بر اين که رونق چنين کارگاه هايي به اقتصاد جامعه کمک مي کند، براي راه اندازي به سرمايه زياد نياز ندارد و تمامي مواد اوليه مصرفي را مي توان از منابع داخلي تهيه کرد."
به گفته وي، صنايع دستي گزارشي از هويت افراد و در مجموع هويت يک قوم و قبيله و در نهايت يک ملت است که گذشته تاريخي آن را بيان نموده وحلقه واسط و رابط بين هويت گذشته و هويت کنوني اقوام است. صنايع دستي سفيران فرهنگي يک قوم و قبيله بوده که هيچ گاه از گزارش پيام خود دست نمي کشد.
وي با اشاره به اين که بحث ميراث معنوي از جمله مباحث جديد در سطح جهان و ايران است ياداورشد: استان گلستان داراي تمدني طولاني است بدين جهت ذخاير و مواريث گرانبهايي نظير ميراث معنوي در اين استان به جاي مانده است که يکي از مواريث اين منطقه هنر- صنعت زين سازي ترکمن است.
وي يادآور شد: در مطالعه تاريخچه ترکمن، اسب و اسب دواني از جمله توانمندي هاي ريشه دار در بين اين قوم مي باشد و دقيقاً نمي توان تاريخي براي ساخت زين تعيين کرد چرا که از زماني که ترکمن وجود داشته اسب و زين سازي و ساير متعلقات ان نيز وجود داشته هرچند اين رشته در زمره رشته هاي در حال منسوخ شدن است.
گرايلي تاکيد کرد: اين هنر صنعت در گذشته به دليل وجود سوارکاران ترکمن و ساخت زين به وسيله دستان هنرمند آنان بسيار رونق داشته ولي متاسفانه در حال حاضر به دليل ماشيني شدن و استقبال کمتر از اسب دواني در حال کمرنگ شدن است.
معاون صنايع دستي و هنرهاي سنتي سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان گلستان افزود: هم اکنون فقط يک هنرمند در شهرستان گنبدکاووس و روستاي قورفجه مشغول بکار است.
وي با اشاره به اين که با رونق و گسترش زين سازي مي توان از اين صنعت به عنوان يک قابليت فرهنگي و يک جاذبه اقتصادي در توسعه گردشگري براي جذب گردشگران بهره برداري نمود، تاکيد کرد: به موازات ثبت زين سازي، با برگزاري نمايشگاه ها به صورت فصلي و دائمي بر حسب کانون هاي توسعه به همراه مراحل تهيه و توليد و معرفي کانون هاي توليد اين هنر راهي در جهت شناساندن اين صنعت در سطح ناحيه اي، استاني و ملي و گامي در جهت توسعه اين صنعت برداريم.
وي در همين زمينه اضافه کرد: زين با گذشت زمان جريان ها و دگرگوني ها عمده دستخوش تغييرات و دگرگوني شد، در صورتي که به عنوان يک عامل هويت سازقوم ترکمن بايد در قالب ميراث معنوي زنده مانده و سپس به زيبايي و زيباشناسي اثر از جنبه تاريخي و فرهنگي توجه نمود و در آن حيطه کنکاش و شناسايي کرد.
وي يادآور شد: در مرحله بعدي پژوهش از گذشته مردم اين قوم انجام گيرد و همچنين بايد براي حفظ وضع موجود حداکثر تلاش را داشت و با مشارکت اجتماعي قوم ترکمن جهت حفظ و حراست و اعتلا بخشيدن به آن از طريق فراهم نمودن شرايط اين مشارکت اقداماتي را به انجام رساند.
وي خاطرنشان کرد: با توجه به ترکيب فرهنگي موجود در قوم ترکمن و خرده فرهنگ هايي که در اين قوم رواج دارد و تمام مواردي که مانند معتقدات با هنرها، صنايع، فنون، اخلاق، قوانين، سنن و تمامي عادات و رفتار که به نوعي تعريف کننده فرهنگ مي باشد مي توان به عنوان جذب کننده گردشگران بهره برداري نمود.
مسوول توسعه و ترويج معاونت صنايع دستي و هنرهاي سنتي سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري گلستان نيز گفت: زين در زبان ترکمني به پالانچا يا قامش معروف بوده و وسيله ايست از جنس چرم(چوب يا آهن) که در هنگام سواري بر پشت اسب مي بندند.
"مريم حاجي ابراهيمي" افزود: ساخت زين در اقوام مختلف روش هاي خاص خود را دارا مي باشد اين رشته جزء رشته هاي اصلي قوم ترکمن بوده که سال هاست به فراموشي سپرده شده و سوار کاران از زين هاي صنعتي و کارخانه اي استفاده مي کنند هم اکنون کاربرد زين با تکنيک قديمي در سوار کاري و اسب دواني ديگر رواج ندارد شايد بتوان علت منسوخ شدن آن را عدم استفاده از زين قديمي در اين دوره دانست.
به گفته وي، با بررسي اقتصادي در طي مراحل توليد مي توان متوجه شد که در ساخت زين افراد زيادي به امر تدارک و تامين مواد اوليه و تهيه و توليد آن مي توانند مشغول باشند.
وي ادامه داد: همچنين از آن جايي که کارگاه هاي توليد صنايع دستي بدون نياز به فضاي گسترده و ابزار پيچيده با امکانات کم و در زماني کوتاه به مرحله توليد مي رسد سرعت بازدهي صنايع دستي بيشتر از ساير طرح هاي توليدي است.
وي خاطرنشان کرد: نياز به نيروي انساني متخصص و تحصيلکرده در صنايع دستي نسبت به ساير صنعت ها کمتر مي باشد با اين اوصاف علاوه بر اين که رونق چنين کارگاه هايي به اقتصاد جامعه کمک مي کند، براي راه اندازي به سرمايه زياد نياز ندارد و تمامي مواد اوليه مصرفي را مي توان از منابع داخلي تهيه کرد."