♘امیرحسین♞
♘ مدیریت انجمن اسب ایران ♞
مي‌گويند هشتاد درصد بازي چوگان را ، اسب انجام مي‌دهد، اگر اين گفته اغراق‌آميز باشد، مي‌توان 40% بازي را به حساب اسب گذاشت.
در ايران اسب‌هاي خوبي براي سواري و مسابقات اسب‌دواني وجود دارند. اسب عرب، از نظر زيبايي براي سواري، اسب تركمن براي مسابقات اسب‌دواني، در كشور به كار مي‌روند، ولي تاكنون نژاد معيني براي چوگان مشخص نشده است، اسب كرد، اسبي قوي، پرنفس، مطيع و باهوش است. معمولاً در زمين‌هاي چوگان ايران، از اين نژاد بيشتر استفاده مي‌شود. نه اين است كه اسب‌هاي ديگر در بازي چوگان به كار گرفته نشوند، بلكه چوگان بازان ترجيح مي‌دهند سوار بر اسبي باشند كه قوي و سريع و در اصطلاح "گرده مال" باشد اين جز اسب كرد نمي‌تواند باشد. عيب اسب‌هاي كرد اين است كه در نتيجة عدم تغذيه درست، رسيدگي و بهداشت و زندگي در منطقة كوهستاني، اغلب كوچك و كوتاه باقي مانده‌اند و پيدا كردن اسب مورد نظر در ميان آنها مشكل است.
به هر حال در انتخاب يك اسب چوگان مناسب در درجه اول شكل ظاهر اسب اهميت دارد، گرچه يك اسب به ظاهر خوب ممكن است چوگاني خوبي از كار درنيايد، ولي يك اسب چوگان مناسب بايد داراي اندام متناسب باشد.
بعد از زيبايي اندام و ظاهر،اسب بايد داراي اندازة مناسبي براي بازي چوگان باشد. به نظر ما اسبي در حدود 155-150 سانتي‌متر براي بازي بهترين اندازه قد را دارد، گرچه اسب‌هايي در ميدان هستند كه بلندترند يا كوتاه‌تر و قدرت كمتري هم ندارند. بنا به يك قانون طبيعي، اسب كوتاه از اسب بلند كه كشيده‌تر نيز هست، كم سرعت‌تر است و اسب بلند نيز، در بازي چوگان، اغلب باعث گم شدن گوي مي‌شود. اسبي كه مانند اسب مسابقات اسب‌دواني، داراي لنگ‌هاي دراز و بدن كشيده است و گام‌هاي بلند برمي‌دارد به درد چوگان نمي‌خورد، چون چنين اسبي گذشته از اين مستقر و محكم نيست، در حالي كه اسب چوگان بايد در مقابل تنه خوردن مقاومت كند. بايد بتواند به سرعت دور خود بگردد، بايستد و به حركت درآيد و براي اسب كشيده، اين حركات واقعاً مشكل و حتي محال است، بنابراين كار و توانايي در انتخاب اسب اهميت ويژه دارد.
در ايران اسب‌هاي خوبي براي سواري و مسابقات اسب‌دواني وجود دارند. اسب عرب، از نظر زيبايي براي سواري، اسب تركمن براي مسابقات اسب‌دواني، در كشور به كار مي‌روند، ولي تاكنون نژاد معيني براي چوگان مشخص نشده است، اسب كرد، اسبي قوي، پرنفس، مطيع و باهوش است. معمولاً در زمين‌هاي چوگان ايران، از اين نژاد بيشتر استفاده مي‌شود. نه اين است كه اسب‌هاي ديگر در بازي چوگان به كار گرفته نشوند، بلكه چوگان بازان ترجيح مي‌دهند سوار بر اسبي باشند كه قوي و سريع و در اصطلاح "گرده مال" باشد اين جز اسب كرد نمي‌تواند باشد. عيب اسب‌هاي كرد اين است كه در نتيجة عدم تغذيه درست، رسيدگي و بهداشت و زندگي در منطقة كوهستاني، اغلب كوچك و كوتاه باقي مانده‌اند و پيدا كردن اسب مورد نظر در ميان آنها مشكل است.
به هر حال در انتخاب يك اسب چوگان مناسب در درجه اول شكل ظاهر اسب اهميت دارد، گرچه يك اسب به ظاهر خوب ممكن است چوگاني خوبي از كار درنيايد، ولي يك اسب چوگان مناسب بايد داراي اندام متناسب باشد.
بعد از زيبايي اندام و ظاهر،اسب بايد داراي اندازة مناسبي براي بازي چوگان باشد. به نظر ما اسبي در حدود 155-150 سانتي‌متر براي بازي بهترين اندازه قد را دارد، گرچه اسب‌هايي در ميدان هستند كه بلندترند يا كوتاه‌تر و قدرت كمتري هم ندارند. بنا به يك قانون طبيعي، اسب كوتاه از اسب بلند كه كشيده‌تر نيز هست، كم سرعت‌تر است و اسب بلند نيز، در بازي چوگان، اغلب باعث گم شدن گوي مي‌شود. اسبي كه مانند اسب مسابقات اسب‌دواني، داراي لنگ‌هاي دراز و بدن كشيده است و گام‌هاي بلند برمي‌دارد به درد چوگان نمي‌خورد، چون چنين اسبي گذشته از اين مستقر و محكم نيست، در حالي كه اسب چوگان بايد در مقابل تنه خوردن مقاومت كند. بايد بتواند به سرعت دور خود بگردد، بايستد و به حركت درآيد و براي اسب كشيده، اين حركات واقعاً مشكل و حتي محال است، بنابراين كار و توانايي در انتخاب اسب اهميت ويژه دارد.